Ανάλυση αειφορίας βιοδιυλιστηρίων αξιοποίησης βιομηχανιών χυμοποίησης

Abstract

Οι όροι κυκλική οικονομία και βιώσιμη ανάπτυξη αποκτούν ολοένα και αυξανόμενο ενδιαφέρον σε πολιτικές και πρακτικές παγκοσμίως. Τη στιγμή που η κοινωνία προσπαθεί να καταπολεμήσει την περιβαλλοντική ρύπανση και την έλλειψη φυσικών πόρων για να πετύχει την ατζέντα των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης μέχρι το 2030, σημαντικές ποσότητες αποβλήτων παράγονται από τις βιομηχανίες τροφίμων προκαλώντας σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα. Μόνο στην ΕΕ, περίπου 30,6 εκ. τόνοι αποβλήτων τροφίμων παράγονται κάθε χρόνο στα στάδια παραγωγής και κατασκευής της εφοδιαστικής αλυσίδας. Οι βιομηχανίες χυμοποίησης μοιράζονται ένα μεγάλο μέρος από αυτό τον όγκο αποβλήτων τα οποία αποτελούνται κυρίως από φλούδες, εσωτερικό ιστό, σπόρους και την πολτώδη μάζα (πούλπα). Τα απόβλητα αυτά είναι πλούσια σε οργανικές ενώσεις όπως υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λιπίδια. Οι παραδοσιακές τεχνολογίες αξιοποίησής τους που περιορίζονται στη διατροφή των ζώων, την υγειονομική ταφή και την καύση, δεν είναι βιώσιμες λύσεις τόσο περιβαλλοντικά όσο και οικονομικά καθώς αποτυγχάνουν να ανακτήσουν την αξία κάθε κλάσματος των αποβλήτων. Η ανάπτυξη βιοδιυλιστηρίων ολοκληρωμένων τεχνολογιών αξιοποίησης αποβλήτων μέσω κλασματοποίησης ή/και βιο-μετατροπής οργανικών ροών, μπορεί να οδηγήσει σε ένα φάσμα προϊόντων όπως προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, βιο-υλικά, βιοκαύσιμα, βιοχημικά και βιοπλαστικά. Η παρούσα μελέτη είναι μία μετά-ανάλυση των διαθέσιμων τεχνολογιών διαφορετικής κλίμακας που δίνουν αξία στα απόβλητα των βιομηχανιών χυμοποίησης πορτοκαλιών. Αρχικά, εφαρμόστηκε μια λεπτομερής μεθοδολογία, μέσω ανάλυσης ροής υλικών, για να εκτιμηθεί η ποσότητα αποβλήτων πορτοκαλιών της βιομηχανίας χυμοποίησης στις χώρες της Ε.Ε.. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε μία βιβλιογραφική ανασκόπηση όσον

x

αφορά τις διάφορες τεχνολογίες αξιοποίησης των αποβλήτων αυτών σε διάφορα επίπεδα τεχνολογικής ετοιμότητας και για διαφορετικά τελικά προϊόντα και έγινε επισήμανση των πιο σημαντικών τεχνολογιών. Τέλος, εφαρμόστηκε μια ανάλυση βιωσιμότητας αξιολογώντας τους κρισιμότερους περιβαλλοντικούς και οικονομικούς δείκτες καθώς και δείκτες μάζας και ενέργειας για διάφορες τεχνολογίες και σενάρια αξιοποίησης, που βρέθηκαν στην βιβλιογραφία. Συμπερασματικά, οι καινοτόμες και πράσινες τεχνολογίες φαίνεται να υπερέχουν των συμβατικών σε ενεργειακές απαιτήσεις και χρόνο αν όχι και σε απόδοση έναντι των συμβατικών, ενώ έχουν και καλύτερες περιβαλλοντική επιδόσεις. Ακόμα, η πολυπλοκότητα των σεναρίων αξιοποίησης φαίνεται να είναι ανάλογη της περιβαλλοντικής απόδοσης και της κατανάλωσης ενέργειας, και αντιστρόφως ανάλογη του κόστους παραγωγής, ενώ εντοπίζονται και αλληλοαντισταθμίσεις – «trade-offs», μεταξύ των περιβαλλοντικών δεικτών.