Οι γυναίκες στην διοίκηση εκπαιδευτικών μονάδων

Abstract

Η Διεύθυνση του σχολείου αποτελεί σημαντικό παράγοντα στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς και ο ρόλος του/της Διευθυντή/τριας μιας σχολικής μονάδας είναι πολύ σημαντικός τόσο για την ίδια την εκπαιδευτική μονάδα όσο και για ολόκληρο το σχολικό δίκτυο καθώς η αποτελεσματική διοίκηση των σχολείων, η οποία με τη σειρά της επηρεάζει τη λειτουργία και ανάπτυξή τους, σε μεγάλο βαθμό εξαρτάται από αντίστοιχα αποτελεσματικούς Διευθυντές/τριες. Αν και ο χώρος της εκπαίδευσης, από πλευράς συμμετοχής εργαζομένων, «γυναικοκρατείται», εν τούτοις, παρατηρούνται διακρίσεις στις θέσεις της ιεραρχίας – αναντιστοιχία των γυναικών στη διδασκαλία και στη διοίκηση. Σύμφωνα με τα δεδομένα και τα αποτελέσματα της έρευνας, οι διακρίσεις οφείλονται σε στερεότυπες αντιλήψεις και στάσεις των ίδιων των εκπαιδευτικών. Δημιουργείται, έτσι, μια αόρατη «γυάλινη» οροφή, όπου, ακόμα και όσες γυναίκες εκπαιδευτικοί φιλοδοξούν να έχουν μια επαγγελματική εξέλιξη εμποδίζονται να συνεχίσουν. Παρά το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, οι γυναίκες εκπαιδευτικοί υφίστανται διακρίσεις λόγω του φύλου τους. Η συνειδητοποίηση των έμφυλων ανισοτήτων από τις ίδιες, το περιβάλλον τους και κυρίως τη διοικητική ιεραρχία, καθώς και η ενθάρρυνσή τους με συγκεκριμένους πρακτικούς τρόπους, ώστε να ακολουθήσουν μια ανέλιξη στον επαγγελματικό τους χώρο, αποτελούν κάποιους από τους τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος και προώθησης της πραγματικής ισότητας στην εκπαίδευση. Στην παρούσα εργασία, μέσα από την επισκόπηση της βιβλιογραφίας και τη διερεύνηση των απόψεων των ίδιων των εκπαιδευτικών, καταβάλλεται προσπάθεια να αποτυπωθούν τα προσόντα που πρέπει να χαρακτηρίζουν τον/την αποτελεσματικό Διευθυντή/ντρια και να εξακριβωθεί, κατά πόσο τα προσόντα αυτά λαμβάνονται πραγματικά υπόψη και σε ποιο βαθμό ενθαρρύνονται οι ικανότεροι εκπαιδευτικοί στη διεκδίκηση διευθυντικών θέσεων. Από την έρευνα προκύπτει ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι η έλλειψη γυναικών στα ανώτερα επίπεδα της οργάνωσης εμφανίζεται παρά την απόκτηση από την πλευρά των γυναικών της απαραίτητης εμπειρίας, της εκπαίδευσης και της απόκτησης δεξιοτήτων για ανοδική πορεία και παρά τις ποικίλες οργανωτικές προσπάθειες για την υποστήριξη της επαγγελματικής τους εξέλιξης. Η παρούσα εργασία εστιάζει στα εμπόδια για την ανοδική κινητικότητα των γυναικών. Το φύλο, η μεροληψία στην αξιολόγηση συμβάλλει σημαντικά στην κατάκτηση από τις γυναίκες ανώτερες οργανωτικές θέσεις. Στόχος της εργασίας είναι να βελτιώσει την κατανόηση γιατί και πως τα στερεότυπα φύλου προκαλούν παρεμπόδιση της σταδιοδρομίας κρίσεις και τη λήψη αποφάσεων που εισάγουν διακρίσεις. Θα δούμε τις ιδέες για τη διαδικασία με την οποία τα στερεότυπα για το φύλο αυξάνουν την προκατάληψη του φύλου και τις συνθήκες που ρυθμίζουν την εμφάνισή της. Παρουσιάζεται έρευνα που δοκιμάζει αυτές τις ιδέες και δείχνει συγκεκριμένους τρόπους με τους οποίους τα στερεότυπα για το φύλο και οι προσδοκίες που παράγουν μπορούν να οδηγήσουν σε αρνητικά αποτελέσματα με αρνητικές συνέπειες για την ανέλιξη των γυναικών. Τέλος γεννάται το ερώτημα και η ανησυχία για τί θα πρέπει είμαστε ικανοί και εάν τα προσόντα αποτελούν επαρκή όρο για μια γυναίκα ότι θα προχωρήσει το ίδιο σε οργανωτικό επίπεδο με έναν ισοδύναμο, ικανό και καταρτισμένο άνδρα.