Η μετανάστευση ως ζήτημα ασφάλειας και μέσο στρατηγικής

Abstract

Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να αναδειχθεί η σχέση μεταξύ των εννοιών της μετανάστευσης, της ασφάλειας και της στρατηγικής. Φιλοδοξεί να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο η σχέση αυτή επηρεάζει και διαμορφώνει τις πολιτικές των κρατών (εσωτερικές και εξωτερικές) αλλά και τις διακρατικές σχέσεις. Μέσω της εκτενούς ανάλυσης των εννοιών αυτών, παρουσιάζονται οι βασικές συνιστώσες τους σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω των ευρωπαϊκών συνθηκών, αλλά και στην περίπτωση της Ελλάδας. Στις ενότητες που περιλαμβάνονται αποτυπώνονται οι προκλήσεις που γεννά για την ασφάλεια το μεταναστευτικό φαινόμενο, όπως είναι η τρομοκρατία και η άνοδος της ακροδεξιάς ιδεολογίας σε κοινωνικό αλλά και πολιτικό επίπεδο, καθώς επίσης και τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη εργαλειοποιούν το μεταναστευτικό με απώτερο σκοπό την επίτευξη συγκεκριμένων οικονομικών, πολιτικών και λοιπών επιδιώξεων. Ολοκληρώνοντας την ανάλυση, η εργασία οδηγείται στην παρουσίαση ενός χρονοδιαγράμματος των Ευρω-τουρκικών σχέσεων μέχρι και την κοινή δήλωση των δύο πλευρών αναφορικά με το μεταναστευτικό (EU-Turkey Statement), επικεντρώνοντας την ανάλυση στην στάση που διατηρεί η Τουρκία απέναντι σε Ευρώπη και Ελλάδα, επιστρατεύοντας το μεταναστευτικό ως μέσο άσκησης πίεσης. Στο τελευταίο κεφάλαιο της εργασίας παρουσιάζονται μια σειρά συμπερασμάτων αναφορικά με την εργαλειοποίηση του προσφυγικού τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ παράλληλα πραγματοποιείται μια προσπάθεια ανάδειξης της εύθραυστης κατάστασης που εμφανίζει το μεταναστευτικό στην Ελλάδα καθώς και μελλοντικών προκλήσεων που πιθανώς κάνουν την εμφάνισή τους, λαμβάνοντας υπόψιν την μεταβατική περίοδο που διανύει η χώρα μας.