Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων μέσω του μηχανισμού του Χρηματιστηρίου Αθηνών

Abstract

Η παρούσα διπλωματική διατριβή πραγματεύεται τη συνδρομή του ΧΑ στην κάλυψη των κεφαλαιακών αναγκών των επιχειρήσεων, έχοντας ως κύριο στόχο να αποτελέσει ένα χρήσιμο εγχειρίδιο τόσο για τις επιχειρήσεις που θα επιλέξουν το ΧΑ για την άντληση κεφαλαίων όσο και για τους επενδυτές που θα επιλέξουν το ΧΑ ως τόπο διενέργειας συναλλαγών. Για το λόγο αυτό, γίνεται προσπάθεια να οριοθετηθεί η έννοια του ΧΑ ως το διαχειριστή των ρυθμιζόμενων στην Ελλάδα αγορών κεφαλαίου (κεφαλαιαγορών), όπως επίσης να προσδιοριστεί το καθεστώς λειτουργίας των αγορών αυτών. Έτσι, σε πρώτη φάση, γίνεται μία ιστορική επισκόπηση της ίδρυσης και της εξέλιξης του ΧΑ, ενώ παράλληλα παρουσιάζονται περιληπτικά τα βασικότερα νομοθετήματα βάσει των οποίων ρυθμίζεται η λειτουργία του ΧΑ, αλλά και ο τρόπος διενέργειας συναλλαγών στα πλαίσιά του. Παράλληλα, ερευνώνται οι εποπτικοί μηχανισμοί που υφίστανται για τον έλεγχο τήρησης των νομοθετημάτων που ρυθμίζουν τη λειτουργία της κεφαλαιαγοράς και επιχειρείται μία ανάλυση επί του συστήματος εποπτείας που υφίσταται στην Ελλάδα, με αναφορά στις προληπτικές και κατασταλτικές αρμοδιότητες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς που αποτελεί στην ελληνική έννομη τάξη το αρμόδιο νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου για την εποπτεία της ορθής εφαρμογής των κανόνων δικαίου της κεφαλαιαγοράς. Μεταξύ άλλων, γίνεται μία αναφορά στις ρυθμιζόμενες και μη ρυθμιζόμενες αγορές που λειτουργούν στην Ελλάδα και τελούν υπό τη διαχείριση του ΧΑ, ενώ παράλληλα αναλύονται οι προϋποθέσεις εισαγωγής προς διαπραγμάτευση μετοχών και εταιρικών ομολόγων στην Αγορά Αξιών του ΧΑ και στις αντίστοιχες αγορές της ΕΝ.Α που αποτελεί τον Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης που λειτουργεί στην Ελλάδα υπό τη διαχείριση του ΧΑ. Αντίστοιχα, παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο δύναται να καταρτιστεί μία συναλλαγή στα πλαίσια του ΧΑ, η οποία πραγματοποιείται μόνο με τη διαμεσολάβηση συγκεκριμένων προσώπων που έχουν λάβει την ιδιότητα μέλους αγοράς ΧΑ και κατ’ επέκταση την ιδιότητα του φορέα παροχής επενδυτικών υπηρεσιών. Στη βάση αυτή, ερευνώνται οι υποχρεώσεις επαγγελματικής συμπεριφοράς που πρέπει να επιδεικνύουν οι φορείς επενδυτικών υπηρεσιών κατά τη συναλλακτική τους σχέση με τους πελάτες/επενδυτές, καθώς επίσης αναλύονται οι κυρώσεις που ενδέχεται να ανακύψουν σε επίπεδο επιχειρήσεων επενδύσεων λόγω της παραβίασης των υποχρεώσεων επαγγελματικής συμπεριφοράς που αυτές υπέχουν. Περαιτέρω, γίνεται μία παρουσίαση των υποχρεώσεων πληροφόρησης που υπέχουν οι εταιρείες τόσο κατά την εισαγωγή των εκδοθεισών εξ αυτών κινητών αξιών όσο και κατά το χρονικό διάστημα μετά την εισαγωγή αυτών προς διαπραγμάτευση στις αγορές του ΧΑ. Ειδικώς, παρουσιάζεται η υποχρέωση δημοσίευσης ενημερωτικού δελτίου ως απαραίτητη προϋπόθεση για την εισαγωγή κινητών αξιών στις ρυθμιζόμενες και μη ρυθμιζόμενες αγορές του ΧΑ, αλλά και οι υποχρεώσεις τακτικής και έκτακτης πληροφόρησης που υπέχουν οι εταιρείες λόγω της εισαγωγής κινητών αξιών προς διαπραγμάτευση στις αγορές αυτές του ΧΑ. Στη βάση αυτή, καταδεικνύεται η σπουδαιότητα που υπέχει η πληροφόρηση αυτή τόσο για λόγους ορθής λειτουργίας της κεφαλαιαγοράς όσο και για λόγους προστασίας των ατομικών συμφερόντων των επενδυτών. Τέλος, αναλύονται οι τρόποι χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, ο βασικότερος εκ των οποίων αποτελεί η άντληση κεφαλαίων μέσω εκδόσεως και εισαγωγής προς διαπραγμάτευση χρηματοπιστωτικών μέσων στις αγορές που τελούν υπό τη διαχείριση του ΧΑ. Στη βάση αυτή, παρουσιάζονται οι μετοχές και τα εταιρικά ομόλογα ως τα δημοφιλέστερα μέσα άντλησης κεφαλαίων από τις οικονομικές μονάδες που αναζητούν χρηματικούς πόρους και ως τα προσφορότερα αντικείμενα συναλλαγών από τις μονάδες που παρουσιάζουν πλεόνασμα κεφαλαίων και είναι φορείς ζήτησης επενδυτικών αξιογράφων.