Προστασία των ενδείξεων γεωγραφικής προελεύσεως κατά το δίκαιο των διακριτικών γνωρίσματων και το δίκαιο του ανταγωνισμού

Abstract

Ο στόχος της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να παρουσιαστεί η σημασία και το εύρος προστασίας των ενδείξεων γεωγραφικής προελεύσεως σύμφωνα με το δίκαιο των διακριτικών γνωρισμάτων και το δίκαιο του ανταγωνισμού. Το δίκαιο των διακριτικών γνωρισμάτων, όπως αυτό διαμορφώνεται κυρίως από τις διατάξεις που έχουν θεσπιστεί και συμφωνηθεί από τα κράτη-μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Πνευματικής Ιδιοκτησίας (WIPO) μέσω της Μόνιμης Επιτροπής για το δίκαιο των εμπορικών σημάτων, των βιομηχανικών σχεδίων και των γεωγραφικών ενδείξεων, έχει ως στόχο να ρυθμίσει τον τρόπο απόκτησης και την νομική προστασία του χαρακτηρισμού ενός προϊόντος με ένδειξη γεωγραφικής προελεύσεως. Η σχέση μεταξύ εμπορικών σημάτων και γεωγραφικών ενδείξεων είναι πολλές φορές τόσο κοντινή που δημιουργεί σύγχυση. Οι εθνικές νομοθεσίες οι οποίες δεν διαχώριζαν – ή ακόμα και σήμερα δεν διαχωρίζουν- καθόλου την μεταχείριση των εμπορικών σημάτων και των γεωγραφικών ενδείξεων οδήγησε σε διάφορες περιπτώσεις και υποθέσεις στην ανάγκη επίλυσης του ζητήματος με ευρύτερη επικράτηση της υπεροχής των γεωγραφικών ενδείξεων έναντι των εμπορικών σημάτων. Το δίκαιο του ανταγωνισμού σχετίζεται άμεσα με τις γεωγραφικές ενδείξεις καθώς τα καθορισμένα χαρακτηριστικά που αποδίδουν σε ένα προϊόν την δυνατότητα προστασίας της ένδειξης γεωγραφικής προελεύσεως αυτομάτως του προσδίδουν αναγνωρισιμότητα και θέση ισχύος στην παγκόσμια αγορά απλώς και μόνο λόγω του τόπου προέλευσης και του τρόπου παρασκευής. Αντίστροφα η αντιγραφή ή τα προϊόντα «τύπου» άλλου αναγνωρίσιμου καθιερωμένου προϊόντος δύναται να προκαλέσουν παραπλάνηση στους καταναλωτές, οι οποίοι πολλές φορές δεν εστιάζουν στο αν ένα προϊόν αναγράφεται στην συσκευασία ή αλλού (πχ πινακίδες τιμών, διαφημιστικό υλικό, αφίσες κλπ) ως «τύπου», αλλά στο σχήμα, στα οπτικά χαρακτηριστικά, την υφή, την μυρωδιά, το χρώμα του προϊόντος ή και της συσκευασίας. Οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί ήδη από πολύ νωρίς, καθώς και η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνετέλεσαν στην δημιουργία ενός πολύ ισχυρού πλέγματος προστασίας των γεωγραφικών ενδείξεων προελεύσεως, ιδίως για τους οίνους και στα προϊόντα οίνου, στα τυροκομικά προϊόντα και σε άλλα αγροτικά προϊόντα φημισμένα σε όλο τον πλανήτη.