Οι τάσεις στην αγορά των commodities και η επίδραση τους στη ναυτιλία

Abstract

Η συνεχώς μεταβαλλόμενη πορεία στο διεθνές εμπόριο των βασικών εμπορευμάτων και συνεπώς στον ναυτιλιακό παγκόσμιο χάρτη δημιουργεί ευκαιρίες αλλά και εμπόδια στον εμπορικό και ναυτιλιακό στίβο μέσω των διαρκών αλλαγών στις ποσότητες και τιμές των commodities όσο και στις τιμές των ναύλων όλων των τύπων πλοίων.

Οι κλιματικές αλλαγές, οι επενδυτικές στρατηγικές, οι γεωπολιτικές αναταράξεις και οι κανονισμοί που συνεχώς προκύπτουν δημιουργούν ανάγκες παρακολούθησης και πρόβλεψης της αγοράς και της συνολικής εικόνας της παγκόσμιας οικονομίας.

Η παρούσα Διπλωματική εργασία πραγματεύεται το θέμα των τάσεων που διαμορφώνονται στην παγκόσμια αγορά των ακατέργαστων προϊόντων και εμπορευμάτων (commodities) και στον τρόπο που επηρεάζουν τα ναύλα των πλοίων που τα μεταφέρουν. Τα ακατέργαστα εμπορεύματα διακρίνονται σε ξηρά, υγρά και αέρια. Λόγω του ιδιαίτερου τρόπου διεξαγωγής του εμπορίου των υγρών και αερίων (πετρέλαιο, φυσικό αέριο) η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στα γνωστά ξηρά φορτία και εμπορεύματα.

Αρχικά παρουσιάζονται τόσο τα βασικά προϊόντα τα οποία εμπορεύονται σε μεγάλες ποσότητες (major commodities) αλλά και τα δευτερεύοντα (secondary commodities) τα οποία ασκούν σημαντική επίδραση στις εντάσεις (volumes) των παγκόσμιων αγορών (quantity & liquidity), οι τάσεις και οι παράγοντες που διαμορφώνουν την προσφορά και την ζήτηση (supply & demand) και συνεπώς την τιμή διαπραγμάτευσης τους (pricing). Ακόμη, αναφερόμαστε στις εταιρείες οι οποίες ελέγχουν το εμπόριο των commodity (Commodity trading firms) , στους μεταφορείς και ναυλωτές (παραγωγούς και αγοραστές εμπορευμάτων) καθώς και στους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Το πρώτο μέρος ολοκληρώνεται με την σχέση του φυσικού εμπορίου (physical trading) με την ναυτιλία παραθέτοντας στοιχεία για την πλήρη εικόνα της αγοράς, τις χώρες παραγωγούς και τις καταναλώτριες καθώς και τους σημαντικότερους παράγοντες που επηρεάζουν τις τάσεις του εμπορίου. Ακόμη γίνεται αναφορά στον Baltic Dry Index ως τον σημαντικότερο ναυτιλιακό δείκτη καθώς και στους παράγοντες που τον επηρεάζουν.

Στην συνέχεια και στο δεύτερο μέρος, θα αναφερθούμε στις διαδρομές που συγκαταλέγονται στους βασικούς ναυλοδείκτες με κυριότερο τον BDI και τους υποναυλοδείκτες που τον συγκροτούν καθώς και στους παράγοντες που διαμορφώνουν τις τιμές τους και τις τάσεις τους. Η ζήτηση για υδάτινες μεταφορές θεωρείται παράγωγη του εμπορίου των commodities, συνεπώς επηρεάζεται άμεσα από οποιαδήποτε μεταβολή στα εμπορεύματα και στις τάσεις τους και χρήζει αναλυτικής και λεπτομερούς έρευνας. Η αναφορά στις τάσεις του εμπορίου τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα λαμβάνει χώρα επίσης στο δεύτερο μέρος και αναλύονται προηγούμενες έρευνες παρουσιάζοντας τα εμπειρικά αποτελέσματα.

Στο τρίτο και τελευταίο μέρος της εργασίας αναλύεται η σχέση και η επίδραση των τάσεων στις αγορές των major commodities με την ναυτιλιακή παγκόσμια αγορά και την αγορά των ναύλων, η επίδραση του πρωτογενούς εμπορίου προϊόντων στην παράγωγο ζήτηση για μεταφορά και οι συντελεστές οι οποίοι καθορίζουν την σύνδεση των αγορών. Οι μεταβλητές που διαμορφώνουν την ζήτηση τόσο στο εμπόριο των βασικών εμπορευμάτων όσο και στην ναυτιλιακή βιομηχανία είναι πολλές και αρκετές φορές δύσκολες στην ερμηνεία τους. Τόσο μέλη της αγοράς όσο και μελέτες της πανεπιστημιακής παγκόσμιας κοινότητας έχουν αναπτύξει έρευνες με σκοπό την συγκέντρωση δεδομένων και την δημιουργία μοντέλων ερμηνείας και πρόβλεψης των τάσεων. Στο τρίτο μέρος γίνεται η αναφορά, παρουσίαση και ανάλυση ερευνών με την μεγαλύτερη απήχηση, δημοσίευση και αναφορά τόσο σε μεταγενέστερες όσο και σε επιστημονικά φυλλάδια.