| dc.description.abstract | Η νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα θέμα διαχρονικό και αξιοσημείωτο. Το ξέπλυμα βρώμικου χρήματος απασχολεί τα κράτη από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα και αποτελεί απειλή για την οικονομία και την κοινωνία, ιδιαίτερα όταν συνδυαστεί με την δράση της τρομοκρατίας ή έμμεσα με οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα. Για όλους αυτούς τους λόγους παραμένει επίκαιρο και παράλληλα έχει λάβει τεράστιες διαστάσεις, η πάταξή του δε πρέπει να αποτελεί βασική αποστολή κάθε κράτους που σέβεται την υπόστασή του και τους πολίτες του.
Στην παρούσα εργασία επιδιώκεται η παρουσίαση του φαινομένου του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος, όπως αυτό έχει εξελιχθεί στην πορεία των ετών, με αποκορύφωμα, φυσικά, τον αιώνα που διανύουμε, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις σύγχρονες μεθόδους δράσεις των εγκληματιών, αλλά και στις προβλέψεις τόσο του διεθνούς όσο και του εσωτερικού δικαίου σχετικά με την πρόληψη και την καταστολή του.
Αρχικά, στο 1ο (εισαγωγικό στην ουσία) Κεφάλαιο, επιχειρείται να ερμηνευθεί η έννοια της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες με την παράθεση μερικών εκ των γνωστότερων και διεθνώς αναγνωρισμένων ορισμών του φαινομένου του ξεπλύματος και επιδιώκεται, επιπλέον, να ερμηνευθεί η σύνδεση του φαινομένου με την τρομοκρατία και παράλληλα να διασαφηνιστεί ο εννοιολογικός διαχωρισμός τους.
Στο 2ο Κεφάλαιο γίνεται μια προσπάθεια παρουσίασης των φάσεων της νομιμοποίησης, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στο Αμερικάνικο μοντέλο των Τριών Φάσεων (1. Placement Stage, 2. Layering Stage, 3. Integration Stage) και στις κλασικές και σύγχρονες μεθόδους και τεχνικές δράσης των δραστών του ξεπλύματος, με την παράλληλη παράθεση επεξηγηματικών παραδειγμάτων. Ιδιαίτερη μνεία γίνεται στην επίδραση των τεχνολογικών εξελίξεων στη διεύρυνση και ανάπτυξη του φαινομένου του ξεπλύματος, αναφέροντας και πρόσφατα παραδείγματα υποθέσεων ξεπλύματος μέσω κρυπτονομισμάτων.
Συνεχίζοντας στο 3ο Κεφάλαιο (Διεθνής Επισκόπηση), επιδιώκεται καταρχάς μια σύντομη ιστορική αναδρομή, ξεκινώντας από την Αμερική του 1920, όπου και συναντάμε για πρώτη φορά το φαινόμενο της νομιμοποίησης εσόδων μέσω της δράσης της μαφίας και της διοχέτευσης του βρώμικου χρήματος σε επιχειρήσεις πλυντηρίων ρούχων, δίνοντας έμφαση στην επιρροή της αμερικανικής νομοθεσίας στην μετέπειτα διαμόρφωση των διεθνών κειμένων. Εν συνεχεία, επιδιώκεται η παράθεση των σημαντικότερων διεθνών κειμένων αναφορικά με τη νομιμοποίηση εσόδων. Αναμφίβολα, από το συγκεκριμένο Κεφάλαιο δεν θα μπορούσε να λείπει μία εκτενής αναφορά στη FATF, της οποίας βασικός σκοπός είναι η ανάπτυξη και η προώθηση πολιτικών σε διεθνές και εθνικό επίπεδο για την καταπολέμηση του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας.
Το 4ο Κεφάλαιο (Η Ελληνική Έννομη Τάξη – Από το ν. 2331/1995 έως το ν. 4557/2018), όπως προδίδει και ο ίδιος ο τίτλος του, αφορά τα νομοθετήματα που έχουν ισχύσει τα τελευταία περίπου 25 χρόνια στην Ελλάδα, την πρακτική εφαρμογή τους και τα ερμηνευτικά προβλήματα που ανέκυψαν και δίχασαν ουκ ολίγες φορές τον νομικό κόσμο. Στο εν λόγω Κεφάλαιο γίνεται μία προσπάθεια να καταδειχτεί η εξελεγκτική πορεία της νομοθεσίας για την πρόληψη και την καταστολή του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος στην χώρα μας από το ν. 2331/1995 έως τον ν. 4557/2018. Επίσης, θα επιχειρήσουμε να καταδείξουμε και να εξηγήσουμε το γεγονός ότι το πεδίο εφαρμογής του νόμου έχει διευρυνθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, για πολλούς μάλιστα αναιτιολόγητα.
Ο επίλογος του ως άνω Κεφαλαίου αποτελεί ουσιαστικά την εισαγωγή του Κεφαλαίου 5 (ΝΟΜΟΣ 4557/2018 - «Πρόληψη και καταστολή της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (ενσωμάτωση της Οδηγίας 2015/849/ΕΕ) και άλλες διατάξεις».). Ο νέος πολυαναμενόμενος νόμος 4557/2018 δημοσιεύτηκε την 31-7-2018. Με το νέο νόμο 9 ενσωματώθηκε στην ελληνική νομοθεσία η Οδηγία 2015/849, η οποία εκδόθηκε ταυτόχρονα με τον Κανονισμό 2015/847/ΕΕ περί στοιχείων που συνοδεύουν τις μεταφορές χρηματικών ποσών και περί κατάργησης του Κανονισμού (ΕΚ) 1781/2006, αποτελώντας από κοινού ένα ενδυναμωμένο πλαίσιο για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Στο εν λόγω Κεφάλαιο παρατίθενται και επεξηγούνται οι κυριότερες αλλαγές που επέφερε ο νέος νόμος, το σκεπτικό πίσω από τις εν λόγω αλλαγές σύμφωνα με την Αιτιολογική Έκθεση του νόμου και παράλληλα επιχειρείται η ανάλυση διαχρονικών ζητημάτων, όπως το modus operandi του ξεπλύματος και το έννομο αγαθό που προστατεύεται. Αποτελεί το μεγαλύτερο Κεφάλαιο της παρούσας εργασίας, διότι αναφέρεται στους μηχανισμούς ελέγχου, στα υπόχρεα πρόσωπα, τις αρχές, τη γνωστή σε όλους μας “Αρχή” και στα μέτρα δέουσας επιμέλειας.
Ξεχωριστό Κεφάλαιο της παρούσας εργασίας αποτελεί το 7o και τελευταίο Κεφάλαιο (Διοικητικές και Ποινικές Κυρώσεις), το οποίο αναφέρεται στις ποινικές κυρώσεις, στις κακουργηματικές και πλημμεληματικές περιπτώσεις, στη δήμευση, στην αποζημίωση υπέρ του Δημοσίου και στις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται στο ν. 4557/2018. | el |
