Εποχικότητα των ναύλων στη χύδην ναυτιλία

Abstract

Με τον όρο εποχικές διακυμάνσεις ή εποχικότητα εννοούμε τις διακυμάνσεις μιας οποιασδήποτε οικονομικής μεταβλητής που εμφανίζονται μέσα στο χρόνο και επαναλαμβάνονται με την ίδια μορφή κάθε χρόνο. Η ναυτιλιακή αγορά και ειδικότερα η αγορά στην οποία δραστηριοποιούνται τα πλοία τα οποία μεταφέρουν χύδην φορτία είναι μία αγορά η οποία χαρακτηρίζεται από το φαινόμενο της εποχικότητας. Στην παρούσα εργασία γίνεται αναφορά των τεσσάρων ναυτιλιακών αγορών (αγορά ναύλων, αγορά παραγώγων συμβολαίων ναύλωσης, αγορά νεότευκτων, αγορά μεταχειρισμένων), τους πρωταγωνιστές των αγορών αυτών, τις κύριες επιδράσεις στην προσφορά και την ζήτηση καθώς και στον μηχανισμό των τιμών των ναύλων, αναπτύσσεται η λειτουργία των ναυτιλιακών κύκλων, διαχωρισμός των αγορών χύδην υγρών και χύδην ξηρών φορτίων με αντίστοιχη ανάπτυξη των ναυτιλιακών διαδρομών και των πλοίων που δραστηριοποιούνται στην κάθε μία αγορά. Τα μεγαλύτερα σε μέγεθος πλοία μεταφέρουν κυρίως πρώτες ύλες όπως σιδηρομετάλλευμα και άνθρακα καθώς και σιτηρά, ενώ τα μεσαίου και μικρότερου μεγέθους πλοία μεταφέρουν σιτηρά, φωσφάτα, ζάχαρη, ρύζι, αλουμίνα, βωξίτη κ.α. Φορτία όπως τα σιτηρά, ο καφές, η ζάχαρη και το ρύζι είναι προφανές ότι από την στιγμή που καλλιεργούνται, έχουν συγκεκριμένες περιόδους συγκομιδής και φόρτωσης, οπότε παρουσιάζουν εποχικότητα. Η εποχικότητα αυτή είναι λογικό να μεταφέρεται και στις τιμές των ναύλων των πλοίων που τα μεταφέρουν, αφού αύξηση της ζήτησης εκείνη την περίοδο για την μεταφορά των φορτίων συνεπάγεται και αύξηση των ναύλων για την μεταφορά τους. Επιπρόσθετα, ο άνθρακας και το σιδηρομετάλλευμα είναι φορτία τα οποία χαρακτηρίζονται και αυτά από κάποια εποχικότητα, όχι όμως με την ίδια έννοια που αναφερόμαστε στα δημητριακά, στη ζάχαρη και στο ρύζι και όχι βέβαια με την ίδια ένταση. Η αύξηση της ζήτησης αυτών των προϊόντων σχετίζεται αποκλειστικά με την περίοδο του χρόνου που δραστηριοποιείται η βιομηχανική παραγωγή. Αναλογικά συμπεριφέρεται και η αγορά των χύδην υγρών φορτίων, εμφανίζοντας αυξημένη ζήτηση για πετρέλαιο θέρμανσης και πετρελαϊκά παράγωγα κατά τους χειμερινούς μήνες λόγω των ενεργειακών αναγκών των ανεπτυγμένων κρατών ενώ παράλληλα παρατηρείται σχετική νηνεμία τους καλοκαιρινούς μήνες με αντίστοιχη αύξηση των τιμών των ναύλων τους χειμερινούς μήνες, αποδεικνύοντας την ύπαρξη εποχικότητας.