Το ηλεκτρονικό εμπόριο στις σύγχρονες επιχειρήσεις. Ανάλυση παραγόντων και προτάσεις στρατηγικών για την υιοθέτηση ενός ηλεκτρονικού επιχειρηματικού μοντέλου

Abstract

Αντικειμενικός σκοπός της εργασίας είναι η μελέτη του ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως αυτό διαμορφώνεται στη σύγχρονη εποχή και καθορίζει τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, μελετώνται σημαντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την υιοθέτηση ενός μοντέλου ηλεκτρονικού εμπορίου, όπως και πιθανές στρατηγικές που μπορούν να εφαρμοστούν για τη μετάβαση ενός οργανισμού στην εποχή που χαρακτηρίζεται από την πληροφορία, τις τεχνολογικές εξελίξεις και το Διαδίκτυο. Για τη συγγραφή της διπλωματικής εργασίας μελετήθηκαν κυρίως ξένα συγγράμματα καθώς και διαδικτυακές πηγές, λόγω της φύσεως του αντικειμένου, με σκοπό να κατανοηθεί σε βάθος το θέμα του ηλεκτρονικού εμπορίου και να εξαχθούν συμπεράσματα για τις στρατηγικές αποφάσεις των επιχειρήσεων, όσον αφορά το ηλεκτρονικό εμπόριο και την ψηφιακή τεχνολογία.

Το γενικότερο συμπέρασμα που προκύπτει από την παρούσα εργασία, πέρα από την αναζήτηση εξεζητημένων τεχνολογικών λύσεων οι οποίες αναλύονται διεξοδικά, είναι ότι το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί την παρούσα στιγμή το σημαντικότερο εργαλείο για τις επιχειρήσεις που θέλουν να παραμείνουν ανταγωνιστικές και καινοτόμες σε ένα δυναμικά εναλλασσόμενο περιβάλλον. Προτείνονται συγκεκριμένες στρατηγικές με γνώμονα το όφελος του οργανισμού, που προσανατολίζονται κυρίως στη συμμετοχικότητα, την ανάληψη ευθυνών από κάθε συμμετέχοντα καθώς και την εύρεση του σημείου ισορροπίας μεταξύ εταιρικής κουλτούρας, τεχνολογίας και ανθρώπινου παράγοντα. Επιπλέον, μελετάται η ελληνική πραγματικότητα και προτείνονται λύσεις για βιώσιμη ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων στο ηλεκτρονικό εμπόριο. Τέλος, παρουσιάζεται συνοπτικά ένα case study μιας επιχείρησης που υιοθέτησε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο ένα μοντέλο E-Business, ανταποκρινόμενη στις προκλήσεις της νέας οικονομίας και της εποχής του Διαδικτύου.

Στο Κεφάλαιο 1 γίνεται μια προσπάθεια καταγραφής των σημαντικότερων σύγχρονων εργαλείων E-Commerce, τα οποία υιοθετούνται σε μεγάλο βαθμό από τις επιχειρήσεις. Έννοιες όπως Intranet, Συστήματα Διαχείρισης Πόρων (ERP), Ηλεκτρονικά Συστήματα Διαχείρισης Εγγράφων, Συστήματα Ηλεκτρονικών Προμηθειών, Διαχείρισης Πελατειακών Σχέσεων (CRM) και Ψηφιακό Marketing περιγράφονται σε σημαντικό βαθμό, με μια προσπάθεια παράλληλα αποτύπωσης της βελτιστοποίησης διαδικασιών, διεπαφής με τον πελάτη και αύξησης της αξίας για μια επιχείρηση, που αυτά επιφέρουν με την ορθή εφαρμογή τους.

Στο 2o Κεφάλαιο της εργασίας, γίνεται εκτενής αναφορά στα οφέλη των επιχειρήσεων από την υιοθέτηση του E-Commerce. Περιγράφονται τόσο τα οφέλη για τις επιχειρήσεις αυτές καθαυτές σε οργανωσιακό επίπεδο, ενώ υπάρχει ξεχωριστή αναφορά για το όφελος που αποκομίζει το Marketing μιας επιχείρησης μιας και οι αλλαγές που έχουν επέλθει τα τελευταία χρόνια είναι ριζοσπαστικές σε αυτόν τον τομέα.

Σκοπός του 3ου Κεφαλαίου είναι η καταγραφή των οργανωτικών αλλαγών που υπεισέρχονται στις επιχειρήσεις, οι οποίες υιοθετούν ένα μοντέλο E-Commerce. Πραγματοποιείται μια εις βάθος ανάλυση των διαφορετικών τομέων μιας επιχείρησης που επηρεάζονται από το E-Commerce, κυρίως αυτές που κατείχαν δεσπόζουσα σε παραδοσιακά μοντέλα διαχείρισης. Οργανωτικές αλλαγές, αλλαγές σε σχέση με την προσέγγιση πελατών και προμηθευτών καθώς και στην εταιρική κουλτούρα, περιγράφονται λεπτομερώς με σκοπό την ανάδειξη των κινδύνων από την άκριτη υιοθέτηση ενός E-Commerce μοντέλου. Σημαντικό κομμάτι του κεφαλαίου αφιερώνεται και στην αδράνεια της επιχειρηματικής κουλτούρας, παράγοντας που περιορίζει την εξέλιξη μιας επιχείρησης στο σύγχρονο τοπίο.

Στο Κεφάλαιο 4 αναλύονται διεξοδικά μοντέλα E-Business καθώς και πιθανές προκλήσεις που δημιουργούνται στις επιχειρήσεις. Περιγράφονται στρατηγικές, οικονομικές, δομικές και διοικητικές προκλήσεις κατά την υιοθέτηση ενός τέτοιου μοντέλου όπως και οι μεταβολές που αυτό επιφέρει στην εταιρική κουλτούρα.

Η Ελληνική Αγορά και το Ηλεκτρονικό Εμπόριο στη σύγχρονη εποχή περιγράφονται αναλυτικά στο 5ο Κεφάλαιο με τη χρήση στατιστικών στοιχείων, case studies, αλλά και των ριζοσπαστικών αλλαγών που δημιουργήθηκαν την πενταετία 2015-2019, όσον αφορά την συμπεριφορά των Ελλήνων καταναλωτών. Η μαζική στροφή προς το Ηλεκτρονικό Εμπόριο, οι Διαδικτυακές Πληρωμές ως μέρος της κουλτούρας των Ελλήνων, αλλά και η μαζική είσοδος των κινητών συσκευών στη ζωή του καταναλωτή αναλύονται ώστε να περιγραφεί όσο το δυνατόν το πλαίσιο λειτουργίας των σημερινών επιχειρήσεων.

Στο Κεφάλαιο 6 τέλος, αναλύεται μια χαρακτηριστική περίπτωση υιοθέτησης E Commerce μοντέλου, από μια εταιρεία κατασκευής και εμπορίας ηλεκτρονικών υπολογιστών. Σκοπός του κεφαλαίου είναι η ανάδειξη όσων περιγράφησαν στις προηγούμενες ενότητες, με σκοπό να σκιαγραφηθεί μια περίπτωση ιδανικής υιοθέτησης ενός E-Commerce μοντέλου σε μια επιχείρηση, αλλά και να τονιστούν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν κατά την υιοθέτησή του οι οργανισμοί.

Σημαντικοί όροι: Ηλεκτρονικό Εμπόριο (e-Business), Διαδίκτυο, Στρατηγική, Εταιρική Κουλτούρα, Τεχνολογίες Πληροφορικής, Πληροφοριακά Συστήματα, Επιχειρηματικά Δίκτυα Συνεργασίας, Συστήματα Διαχείρισης Επιχειρηματικών Πόρων (ERP), Συστήματα Διαχείρισης Πελατειακών Σχέσεων (CRM), Διοίκηση Αλλαγής (Change Management)