Κριτήρια χρηματοδότησης και οι επιπτώσεις της κρίσης στα κριτήρια χρηματοδότησης των τραπεζών

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η καταγραφή, μελέτη, αλλά και η διερεύνηση των νέων δεδομένων που δημιουργήθηκαν στην χρηματοδότηση επιχειρήσεων από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, έπειτα από την χρηματοοικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2007 και συνεχίζεται ακόμα στη χώρα μας. Η πρόσφατη οικονομική κρίση προκάλεσε τη διενέργεια μιας ευρείας κλίμακας συγχωνεύσεων πολλών τραπεζικών συστημάτων, με συνέπεια τη διατήρηση τεσσάρων μόνο πιστωτικών ιδρυμάτων, ονομαζόμενων πλέον «συστημικών τραπεζών». Τα πιστωτικά ιδρύματα που κυριαρχούν πλέον στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα είναι τα εξής: η Τράπεζα Πειραιώς, η Alpha Bank, η EFG Eurobank και η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (Ε.Τ.Ε.). Το αντικείμενο της υπόψιν μελέτης, είναι η παρουσίαση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, έτσι όπως πλέον έχει διαμορφωθεί μετά από τις μεταρρυθμίσεις και την ανασυγκρότηση τους, καθώς και η αναλυτική απεικόνιση των κριτηρίων που ισχύουν στη χρηματοδότηση επιχειρήσεων. Στο πρώτο κεφάλαιο της μελέτης εξετάζεται η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση του 2007, από που ξεκίνησε, ποια ήταν αίτια της και πώς μεταδόθηκε στην Ευρωζώνη. Στη συνέχεια αναφερόμαστε στην χρηματοοικονομική κρίση στην Ελλάδα, καθώς και στην εξέλιξη του χρέους και των υπολοίπων οικονομικών στοιχείων της. Το δεύτερο κεφάλαιο περιλαμβάνει την ανάλυση που αφορά το ελληνικό τραπεζικό σύστημα και το πώς αυτό αντιμετώπισε τη χρηματοπιστωτική κρίση, που ξέσπασε το Σεπτέμβριο του 2008. Μελετώνται οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αλλά και ο τρόπος χρηματοδότησης των πιστωτικών ιδρυμάτων, πριν και έπειτα από το ξέσπασμά της. Σημαντικό μέρος του δεύτερου αυτού κεφαλαίου κατέχει η ανάλυση που αφορά στους τρόπους με τους οποίους αντιμετωπίσθηκε η χρηματοπιστωτική κρίση από το ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αλλά και τις προσπάθειες που κατέβαλαν οι x ελληνικές τράπεζες με στόχο την ομαλή τους έξοδο από τον δυσχερή θέση που βρέθηκαν, διαφυλάσσοντας το Ενεργητικό τους και προσπαθώντας να περιορίσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τις επισφάλειες τους. Στο τρίτο κεφάλαιο της εργασίας γίνεται ειδική αναφορά στις αρχές πιστοληπτικής πολιτικής και στα κριτήρια αξιολόγησης χρηματοδοτήσεων επιχειρηματικών δανείων όπως έχουν διαμορφωθεί από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, που αποτελούν πλέον και τον πυλώνα στήριξης της ελληνικής οικονομίας. Γίνεται ξεχωριστή αναφορά σε κάθε μέθοδο διαβάθμισης πιστοληπτικής ικανότητας επιχειρήσεων καθώς και στους τρεις μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης που είναι η Moody’s, S&P και Fitch Rating και στις μεθόδους αξιολόγησής τους. Προς περαιτέρω μελέτη των κριτηρίων αξιολόγησης των τραπεζών προς τις επιχειρήσεις και πως η οικονομική κρίση τα επηρέασε, διενεργήθηκε έρευνα μέσω ερωτηματολογίου, απευθυνόμενη σε στελέχη των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Τα αποτελέσματα της έρευνας αναλύονται στο Κεφάλαιο 4. Η εργασία ολοκληρώνεται με το πέμπτο κεφάλαιο, στο οποίο αναφέρονται κάποια συμπεράσματα βάσει του ερωτηματολογίου και διατυπώνονται ορισμένες προτάσεις για μελλοντική έρευνα.