Εξιχνίαση ηλεκτρονικού εγκλήματος

Abstract

Η ψηφιακή επανάσταση, δηλαδή οι σαρωτικές αλλαγές που επέφερε η πληροφορική και η τεχνολογία των επικοινωνιών λόγω της ευρείας χρήσης των ψηφιακών τεχνολογιών, όπως παραδείγματος χάριν ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και τα κινητά τηλέφωνα, σηματοδότησε την έναρξη της εποχής της Πληροφορίας. Οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές και το διαδίκτυο αποτελούν πλέον ένα από τα πιο σπουδαιότερα επιτεύγματα της τεχνολογίας καθώς με τη διείσδυσή τους στην καθημερινότητα των ανθρώπων δημιούργησαν τη δυνατότητα να ανταλλάσσονται και να μεταφέρονται πληροφορίες ελεύθερα και να υπάρχει άμεση πρόσβαση σε γνώσεις που θα ήταν δύσκολο ή αδύνατο στο παρελθόν. Είναι γεγονός ότι πλέον έχουν πραγματοποιηθεί ουσιαστικές και παράλληλα θετικές αλλαγές στην οργάνωση της πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής ζωής και στις καθημερινές δραστηριότητες, όπως η επικοινωνία, οι συναλλαγές, η εκπαίδευση, η διασκέδαση, η παραγωγική διαδικασία, ενώ η ουσιαστική συμβολή στην προαγωγή της επιστήμης είναι εξίσου σημαντική. Τα πληροφοριακά συστήματα αποτελούν ένα χρησιμότατο εργαλείο, καθώς προσφέρουν άπειρες δυνατότητες στους χρήστες τους, οι οποίοι καλούνται τόσο να τις ανακαλύψουν και να τις εκμεταλλευτούν, όσο και να συμβάλουν με τον τρόπο τους στη διαρκή μεταβολή και εξέλιξή τους. Η μετάβαση στην Κοινωνία της Πληροφορίας συνεπάγεται πολλαπλά οφέλη για κάθε πολίτη ατομικά και αλλά και γενικά για το κοινωνικό σύνολο. Παράλληλα όμως δημιουργούνται και οι κατάλληλες συνθήκες και προϋποθέσεις για την ανάπτυξη νέων μορφών εγκληματικότητας και τη δημιουργία νέων κινδύνων. Η χρήση των υπολογιστών και του διαδικτύου αποτελεί μεταφορά πληροφοριών και προσωπικών δεδομένων που συνήθως σχετίζονται με το επάγγελμα, την οικογενειακή κατάσταση, την περιουσιακή κατάσταση, την υγεία και άλλους τομείς της προσωπικής ζωής. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με τις απεριόριστες δυνατότητες που προσφέρει το διαδίκτυο αλλά και την εύκολη και ταχύτατη πρόσβαση του κάθε χρήστη, είναι εύκολο να οδηγήσει σε κάθε είδους παράνομη πράξη. Τα προηγμένα τεχνολογικά κράτη, αναγνωρίζοντας τους εν λόγω κινδύνους και λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη για προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων του ατόμου οριοθέτησης της χρήση της τεχνολογίας και της πληροφορικής προς το συμφέρον της κοινωνίας, προχώρησαν στη θέσπιση ειδικών νομικών ρυθμίσεων καθώς δεν ήταν δυνατό οι παραδοσιακές γενικές διατάξεις να αντιμετωπίσουν τις νέες αυτές μορφές εγκλήματος, οι οποίες είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τη ραγδαία εξέλιξη της τεχνολογίας και της πληροφορικής. Στο πλαίσιο αυτής της εργασίας μελετάται το ηλεκτρονικό και διαδικτυακό έγκλημα, οι μορφές του και οι κοινωνικές προεκτάσεις του, όπως επίσης και οι τρόποι αντιμετώπισής του. Περιγράφεται το νομικό πλαίσιο και οι διατάξεις που διέπουν την ποινική αντιμετώπισή του σε Ευρωπαϊκό επίπεδο αρχικά και μετέπειτα στην Ελληνική νομοθεσία και παρουσιάζονται παράλληλα οι πρόσφατες τροποποιήσεις στον Ποινικό Κώδικα.