Στρατηγικό μάνατζμεντ σε καινοτόμες συστάδες

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία αποσκοπεί στην ανάλυση του στρατηγικού μάνατζμεντ εξετάζοντας την εφαρμογή του σε καινοτόμες συστάδες των νεοφυών επιχειρήσεων. Πιο συγκεκριμένα, μέσω της βιβλιογραφικής ανασκόπησης, αποσαφηνίζονται έννοιες και όροι του στρατηγικού μάνατζμεντ, της καινοτομίας, των νεοφυών επιχειρήσεων αλλά κυρίως των καινοτόμων συστάδων. Γενικότερα αναλύεται ποιο ρόλο διαδραματίζουν οι στρατηγικοί μετασχηματισμοί και τα δίκτυα στην παγκόσμια οικονομία και πως απολαμβάνουν τα μέλη αυτών τα προνόμια για να αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Η διπλωματική εργασία διαρθρώνεται σε δύο μέρη. Τόσο στο θεωρητικό όσο και στο πρακτικό για να αποδειχθεί ότι αληθεύουν τα όσα περιεγράφηκαν στο πρώτο μέρος στην μελέτη περίπτωσης (πρακτικό μέρος). Στο πρώτο θεωρητικό μέρος, αποσαφηνίζονται αναλυτικά βασικές έννοιες & όροι σχετικές με τον στρατηγικό μάνατζμεντ καθώς αναλύονται όλες οι φάσεις για την υλοποίηση στρατηγικού σχεδιασμού με αφετηρία την ανίχνευση περιβάλλοντος τόσο σε γενικευμένο περιβάλλον (PEST) όσο και σε άμεσο (Porter) με σχηματισμό στρατηγικών ομάδων καθώς αναφέρεται πως το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα δίδεται να εξελιχθεί σε διακριτή υπεροχή (VRIO). Πραγματεύονται οι τύποι επιχειρηματικών στρατηγικών αφού λαμβάνεται σοβαρά υπόψη η ανάλυση SWOT με βάση την αλυσίδα αξίας αλλά και τον ρόλο των πόρων για τη διατήρηση της βιωσιμότητας. Στο δεύτερο κεφάλαιο του πρώτου μέρους παρουσιάζεται το θεωρητικό υπόβαθρο της καινοτόμας συστάδας αλλά και ειδικότερα οι μορφές των επιχειρηματικών συστάδων με έμφαση στον ορισμό τους. Εν συνέχεια, αναπτύσσονται τα στάδια και οι παράγοντες ανάπτυξης αυτών, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα αλλά και τα χαρακτηριστικά που αποτυπώνονται κατά την διάρκεια του κύκλου ζωής της συστάδας. Παρατίθενται επιτυχημένα χαρακτηριστικά παραδείγματα καθώς και οι λόγοι επιτυχίας με απεικόνιση των παραδειγμάτων στον Ευρωπαϊκό αλλά και Παγκόσμιο χάρτη μέσω του οργανισμού Global Entrepreneurship Monitor (GEM). Αναφέρονται καινοτόμα μοντέλα με διεθνείς τάσεις μέσω του OECD οργανισμού με ισχυρισμό στη συμπληρωματικότητα και την αλληλεξάρτηση μεταξύ των συστάδων για επιχειρησιακή υγεία. Η αποδοτικότητα αυτών των σημαντικών μετασχηματισμών είναι απόρροια της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων και πηγάζει εκεί όπου παράγεται η καινοτομία. Ο πρώτος τους οίκος φέρει το όνομα των θερμοκοιτίδων επιχειρηματικότητας και καινοτομίας αλλά και των νεοφυών εταιρειών και στις οποίες δύο κατηγορίες θα γίνει πλήρης αναφορά. Στο δεύτερο μέρος, υποβάλλεται η χαρτογράφηση της ελληνικής πραγματικότητας για σχηματισμούς καινοτόμων συστάδων μέσω της θερμοκοιτίδας του προγράμματος Egg. Ο τρόπος υλοποίησης δεν είναι άλλος από τη συγκέντρωση απαντήσεων μέσω ερωτηματολογίου προς τις νεοφυείς επιχειρήσεις του προγράμματος Egg όλων των κύκλων, την λεπτομερή συνέντευξη των διοικητικών στελεχών του προγράμματος Egg, την επαφή με διοικητικά στελέχη του οργανισμού Corallia αλλά και τη συνέντευξη των μελών των ώριμων καινοτόμων συστάδων του οργανισμού Corallia με απώτερο σκοπό την κατανόηση της επίδρασης του στρατηγικού μάνατζμεντ στις καινοτόμες συστάδες. Παρουσιάζεται εκτενώς πως μέσω αυτών των καινοτόμων στρατηγικών μετασχηματισμών τόσο οι νεοφυείς επιχειρήσεις όσο και οι μεγάλου μεγέθους επιχειρήσεις αποκομίζουν οφέλη ώστε να ενισχυθεί η βιωσιμότητα τους έναντι της ανταγωνιστικότητάς τους ως αποτέλεσμα την ώθηση της οικονομικής ανάπτυξης της Ελλάδας. Παρουσιάζονται σε όλο το μήκος της μελέτης περίπτωσης οι τρόποι εφαρμογής τους τόσο στις νεοφυείς επιχειρήσεις με εργαλεία ανάπτυξης που παρέχονται από την θερμοκοιτίδα όσο και στις ώριμες συστάδες μέσω πλήρους συντονισμού από τον διαχειριστή της εκάστοτε συστάδας. Εν κατακλείδι, παρουσιάζονται παραδείγματα επιτυχημένων μορφών clusters στην Ελλάδα και στο εξωτερικό καθώς συμπεραίνεται η αναγκαιότητα για τη δημιουργία τους.