Επιχειρηματικές ευκαιρίες και μορφές άντλησης κεφαλαίων στο πλαίσιο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας

Abstract

Η κοινωνική οικονομία αναφέρεται ως ο τρίτος τομέας της οικονομίας. Αποτελεί έναν ενδιάμεσο χώρο ανάμεσα στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος ωστόσο ξεχωρίζει κυρίως λόγω των κοινωνικών του στόχων, όπως η ενσωμάτωση ατόμων από ευπαθείς ομάδες στην εργασία και η ανάπτυξη των μελών των κοινοτήτων και των κοινωνιών. Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύσσεται η κοινωνική επιχειρηματικότητα. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι η δημιουργία επιχειρήσεων με επιχειρηματική και εμπορική διάσταση στην παροχή υπηρεσιών κοινωνικού συμφέροντος, με έμφαση στην καινοτομία αλλά και την επίλυση κοινωνικών προβλημάτων. Τα κέρδη αυτών των επιχειρήσεων επανεπενδύονται στον οργανισμό, με στόχο τη δημιουργία κοινωνικής αξίας. Η συγκεκριμένη μελέτη προσπάθησε να αναδείξει ποιες είναι οι μορφές άντλησης κεφαλαίων για τις κοινωνικές επιχειρήσεις στην Ελλάδα στις ρευστές και αντίξοες οικονομικές συνθήκες του σήμερα. Παράλληλος στόχος ήταν να διερευνηθεί εάν οι προαναφερθείσες πηγές χρηματοδότησης που εντοπίστηκαν αξιοποιούνται ικανοποιητικά από αυτό το είδος των επιχειρήσεων και συμβάλλουν στην ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής οικονομίας. Για την επίτευξη του στόχου πραγματοποιήθηκε ανάλυση μίας μελέτης περίπτωσης επιτυχημένης πρακτικής δημιουργίας και ανάπτυξης μίας κοινωνικής επιχείρησης. Για εις βάθος ανάλυση του θέματος και των παραμέτρων του διενεργήθηκε εμπειρική έρευνα που διήρκεσε τρεις μήνες, σε δείγμα επιχειρήσεων που λειτουργούν κερδοφόρα σε αυτές τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες προκειμένου να μελετηθεί η χρήση των μορφών άντλησης κεφαλαίων που έχουν αξιοποιηθεί από τις κοινωνικές επιχειρήσεις στις ρευστές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες της κρίσης για την υλοποίηση και την ανάπτυξη των δράσεών τους.Οι τάσεις που διαφαίνονται από την ανάλυση των δεδομένων της έρευνας είναι η μειωμένη δυνατότητα των κοινωνικών επιχειρήσεων για επενδύσεις, η μη σημαντική αριθμητικά δημιουργία θέσεων εργασίας για ενίσχυση της απασχόλησης ατόμων από ευπαθείς ομάδες, η άντληση κεφαλαίων κατά κύριο λόγω από ίδια κεφάλαια και χρηματοδότηση από ιδιωτικούς οργανισμούς (όχι όμως τραπεζικά ιδρύματα) για την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η βιωσιμότητα των εγχειρημάτων και η έως τώρα λειτουργία τους από την επιχειρηματική δράση στην ελεύθερη αγορά και η έλλειψη στην πράξη χρηματοδοτικών εργαλείων για τον τομέα της κοινωνικής οικονομίας κατά αναντιστοιχία με την ευρωπαϊκή πολιτική και το εγχώριο θεσμικό πλαίσιο.