Αξιοποίηση ενός εκπαιδευτικού προγράμματος βασισμένου στην PBL σε περιβάλλον CSCL : αξιοποίηση της μεθόδου PBL σε ένα τεχνολογικά υποστηριζόμενο περιβάλλον μάθησης για τη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση

Abstract

Οι έρευνες υποστηρίζουν ότι η κατάκτηση συνεργατικών και γλωσσικών δεξιοτήτων των μαθητών είναι περισσότερο αποτελεσματική μέσω της ηλεκτρονικής διδασκαλίας και της επικοινωνίας μέσω υπολογιστή. Αρκετοί ερευνητές πιστεύουν ότι κατ’ αυτόν τον τρόπο οι μαθητές συνδέονται καλύτερα με ένα αυθεντικό μαθησιακό γλωσσικό περιβάλλον και γίνονται πιο έμπειροι στη συνεργατική μάθηση και στην κοινωνική αλληλεπίδραση η οποία συσχετίζεται με τη βελτίωση των γλωσσικών δεξιοτήτων. Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, βασικός σκοπός της παρούσας έρευνας είναι ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός εκπαιδευτικού σεναρίου το οποίο βασίζεται στις αρχές ενός θεωρητικού μοντέλου μάθησης σε ένα τεχνολογικά υποστηριζόμενο περιβάλλον μάθησης , ώστε οι μαθητές να εργαστούν σε ομάδες μέσα από μια σειρά μαθημάτων και να βελτιώσουν τις συνεργατικές και γλωσσικές τους δεξιότητες. Ειδικότερα, στην παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζεται πώς θεωρία της Μάθησης Βασισμένη στο Πρόβλημα (PBL – Problem Based Learning) καθώς και της συνεργατικής στρατηγικής Jigsaw II εντός ενός εκπαιδευτικού σεναρίου μπορεί να ενισχύσει τις συνεργατικές καθώς και τις γλωσσικές δεξιότητες μέσα σε ένα CSCL (Computer Supported Collaborative Learning) περιβάλλον μαθητών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στο μάθημα της Γλώσσας. Το προτεινόμενο εκπαιδευτικό περιβάλλον ενσωματώνεται σε ένα σύστημα διαχείρισης περιεχομένου (Moodle). Σε αυτό το περιβάλλον οι μαθητές αλληλεπιδρούν και συνεργάζονται σε ομάδες. Ως εκ τούτου, η παρούσα ερευνητική εργασία συμβάλλει στις προτάσεις πολλών ερευνητών για την αξιοποίηση της PBL στον τομέα των γλωσσικών μαθημάτων. Η καινοτομία της παρούσας ερευνητικής εργασίας έγκειται στο εγχείρημα να διαπιστωθεί πώς η PBL μπορεί να εφαρμοστεί στη γλωσσική εκπαίδευση και ειδικότερα στη διδασκαλία της νεοελληνικής γλώσσας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, μέσα σε ένα τεχνολογικά υποστηριζόμενο περιβάλλον μάθησης προκειμένου να αναπτυχθούν και να καλλιεργηθούν στους μαθητές γλωσσικές δεξιότητες και δεξιότητες συνεργασίας. Συγκεκριμένα, οι συμμετέχοντες (είκοσι μαθητές Λυκείου) συνεργάστηκαν στο περιβάλλον του Moodle μέσα από ένα εκπαιδευτικό σενάριο βασισμένο στις αρχές της Μάθησης Βασισμένη στο Πρόβλημα (PBL) προκειμένου να βελτιώσουν τις συνεργατικές και τις γλωσσικές τους δεξιότητες στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Ειδικότερα, το εκπαιδευτικό σενάριο βασισμένο στα 7 βήματα της Μάθησης Βασισμένη στο Πρόβλημα και στη συνεργατική στρατηγική Jigsaw II υλοποιήθηκε μέσα από έξι διδακτικές ενότητες (βήματα της διαδικασίας) έτσι ώστε οι μαθητές να επιλύσουν το «ανεπαρκώς δομημένο» πρόβλημα το οποίο τέθηκε στη βάση του σχεδιασμού του εκπαιδευτικού σεναρίου μέσα από την εμπλοκή τους σε ομάδες (αρχικές ομάδες, ομάδες «ειδικών», Jigsaw ομάδες). Η έρευνά μας βασίστηκε στην ποιοτική και την ποσοτική ανάλυση των δεδομένων, όπως καταγράφηκαν από τις συζητήσεις των εκπαιδευτικών στο chat, στο forum και στα wikis του Moodle. Η ανάλυση των δεδομένων έδειξε ότι οι μαθητές μπορούν αναπτύξουν δεξιότητες μέσα σε ένα κατάλληλα σχεδιασμένο ηλεκτρονικό περιβάλλον μάθησης ώστε να βελτιωθεί η ενεργητική συμμετοχή τους προκειμένου να καταλήξουν σε καλύτερα μαθησιακά αποτελέσματα. Η παρούσα ερευνητική εργασία συμβάλλει στην έρευνα της εφαρμογής της PBL στην αποτελεσματική διδασκαλία των γλωσσικών μαθημάτων και στην ανάπτυξη των συνεργατικών και γλωσσικών δεξιοτήτων των μαθητών της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.