Η στρατηγική επικοινωνία ως μέσο στρατηγικής και συντελεστής ήπιας ισχύος για την επίλυση διεθνών και επιχειρηματικών κρίσεων

Abstract

Ο κύριος στόχος της έρευνας εδράζεται στην ανάγκη για αρτιότερη, συστηματικότερη και πολυπρισματική μελέτη του φαινομένου των διεθνών και επιχειρηματικών κρίσεων και της αποτελεσματικότερης επικοινωνιακής αντιμετώπισή τους. Όπως σημειώνει ο Παναγιώτης Ήφαιστος15 «μια διεθνολογική ανάλυση είναι χρήσιμη, όταν πέραν των απλών περιγραφών, επαυξάνει το θεωρητικό κεκτημένο με συγκριτική διερεύνηση των βασικών υποθέσεων της θεωρίας υπό το πρίσμα διαφορετικών περιπτώσεων – παραδειγμάτων». Μελετώντας τις θεωρίες, τις μεθόδους, τις τάσεις και τις τεχνικές που ενσωματώνουν τα επιστημονικά πεδία των Διεθνών Σχέσεων (International Relations), της Διοίκησης Επιχειρήσεων (Business Administration) και της Επικοινωνίας (Communications) σχετικά με το φαινόμενο της κρίσης και την επικοινωνιακή διάσταση της αντιμετώπισής του, στόχος της διατριβής είναι να διευρύνει το γνωστικό τους πεδίο και να συμβάλλει δημιουργικά στη διεπιστημονική μελέτη τους. Ανεξάρτητα από τις μεθόδους και τις τεχνικές που εφαρμόζονται από τους δύο επιστημονικούς κλάδους, βασικός στόχος της παρούσας ερευνητικής προσπάθειας, είναι η σύνδεση του εμπειρικού υλικού με τη θεωρία γύρω από το φαινόμενο της επικοινωνιακής αντιμετώπισης διεθνών και επιχειρηματικών κρίσεων. Η ανάλυσή μας θα αποτελέσει κατ’ ουσία ένα συνεχή διάλογο ιδεών και στοιχείων και θα στηριχτεί σε έναν ευρύτερο μεθοδολογικό άξονα που αφορά την εποικοδομητική ενσωμάτωση της θεωρίας της Δημόσιας Διπλωματίας (Public Diplomacy) από την επιστήμη των Διεθνών Σχέσεων, της θεωρίας των Δημοσίων Σχέσεων (Public Relations) από την επιστήμη της Διοίκησης Επιχειρήσεων και της θεωρίας της Στρατηγικής Επικοινωνίας (Strategic Communication) από την επιστήμη της Επικοινωνίας (Communication). Απώτερος στόχος του διαλόγου αυτού, είναι η ανάπτυξη και παραγωγή γνώσης σε ένα διεπιστημονικό πεδίο ανάλυσης, μέσω της αντιπαραβολής εμπειρικών δεδομένων σχετικά με την επικοινωνιακή διαδικασία αντιμετώπισης διεθνών και επιχειρηματικών κρίσεων. Επιπρόσθετα, στόχος της εν λόγω έρευνας είναι να χρησιμοποιήσει τη στρατηγική επικοινωνία ως μέσο για τον έλεγχο και την αποτίμηση των κεντρικών υποθέσεων εργασίας και να περιγράψει την πραγματικότητα που προκύπτει (αν προκύπτει) από τη χρήση της στρατηγικής επικοινωνίας, κατά τη διαδικασία επικοινωνιακής αντιμετώπισης διεθνών και επιχειρηματικών κρίσεων. Λόγω του κεντρικού ρόλου που κατέχει η επικοινωνία και ειδικότερα η στρατηγική επικοινωνία στην αντιμετώπιση των διεθνών (ειδικότερα μετά την λήξη του ψυχρού πολέμου και την επιτάχυνση των εξελίξεων στο διεθνές επικοινωνιακό πεδίο), αλλά και των επιχειρηματικών κρίσεων (ειδικότερα μετά την ανάπτυξη και σύγκλιση των τεχνολογιών και τον μετασχηματισμό του πλανήτη σε ένα παγκόσμιο χωριό), κρίνεται ως κρίσιμης σημασίας η μελέτη της χρήσης της στρατηγικής επικοινωνίας για την επικοινωνιακή αντιμετώπιση διεθνών και επιχειρηματικών κρίσεων. Για το λόγο αυτό, θα μελετηθούν τέσσερις (αντιπροσωπευτικές για το υπό εξέταση ζήτημα) περιπτώσεις που αφορούν δύο διεθνείς και δύο επιχειρηματικές κρίσεις με μία θετική και μια αρνητική έκβαση αντίστοιχα, ανά είδος των περιπτώσεων. Οι περιπτώσεις που θα μελετηθούν είναι η κρίση της PEPSI το 1993, η ελληνοτουρκική κρίση των Ιμίων το 1996, το ναυάγιο του πλοίου ΕΞΠΡΕΣ ΣΑΜΙΝΑ τον Σεπτέμβριο του 2000 και η τρομοκρατική επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 στις ΗΠΑ. Από την διεξοδική μελέτη των ανωτέρω περιπτώσεων δύναται να διερευνηθούν οι λόγοι για τους οποίους χρησιμοποιείται (αν χρησιμοποιείται) η στρατηγική επικοινωνία κατά την επικοινωνιακή αντιμετώπιση διεθνών και επιχειρηματικών κρίσεων, καθώς επίσης, και οι συνθήκες υπό τις οποίες χρησιμοποιείται και με τι συνέπειες, για την έκβαση της κρίσης.