Το υφιστάμενο και εξελισσόμενο νομικό καθεστώς έρευνας εκμετάλλευσης και ναυσιπλοΐας στο βόρειο πόλο : κλιματική αλλαγή περιβάλλον και γεωπολιτικός ανταγωνισμός

Abstract

Η Αρκτική είναι μια μεγάλη περιοχή με έκταση 13.980.000 τ.χλμ.(4,7 φορές περίπου το μέγεθος της Μεσογείου) γύρω από τον Βόρειο Πόλο. Περιλαμβάνει βόρεια τμήματα των ΗΠΑ (Αλάσκα), του Καναδά, της Ρωσίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Φινλανδίας, την Ισλανδία, την Γροιλανδία, καθώς και όλο τον θαλάσσιο χώρο τον λεγόμενο Αρκτικό Ωκεανό ή Βόρειο Παγωμένο Ωκεανό. Το στρώμα πάγου που καλύπτει το σύνολο σχεδόν της Αρκτικής άρχισε να λιώνει με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Οι επιστήμονες προβλέπουν ολοκληρωτική απομείωση μέχρι το καλοκαίρι του 2040. Η παραπάνω κλιματική αλλαγή θα επιφέρει τρομακτικές ανακατατάξεις στο παγκόσμιο γίγνεσθαι δεδομένου ότι στην Αρκτική κρύβονται τεράστιοι αναξιοποίητοι πόροι: από νέες εμπορικές θαλάσσιες γραμμές και αλιευτικά πεδία έως τουριστικά αξιοθέατα, ενώ στο υπέδαφός της υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι βρίσκονται τα μεγαλύτερα εναπομείναντα κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Από τις αρχές του 21ο αιώνα τα Κράτη της Αρκτικής ξεκίνησαν να διαμορφώνουν τη στρατηγική που θα ακολουθήσουν για την Αρκτική. Στην εργασία που ακολουθεί επιχειρείται καταρχάς μια λεπτομερής ανάλυση των διεκδικήσεων των παραπάνω Κρατών, οι οποίες κατά κύριο λόγο εγείρονται με βάση τη συνθήκη UNCLOS και το Δίκαιο της θάλασσας, ενώ στη συνέχεια εντοπίζονται μέσα από επίσημες πηγές όλες εκείνες οι αποφάσεις και κινήσεις των δρώντων στην περιοχή οι οποίες διαμορφώνουν και την πολιτική που θα ακολουθήσουν οι Αρκτικές Χώρες στον 21ο αιώνα. Τέλος γίνεται μια λεπτομερής αναφορά στις αποφάσεις του ΙΜΟ για τις κατευθυντήριες γραμμές για τα πλοία που δραστηριοποιούνται σε πολικά ύδατα με γνώμονα την ασφαλή ναυσιπλοΐα, και την προστασία του περιβάλλοντος. Με βάση την παραπάνω έρευνα διεξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα τόσο για την ελληνική Ναυτιλία όσο και την Ελλάδα.