Οργάνωση και λειτουργία των υπηρεσιών πρόληψης νοσοκομειακών λοιμώξεων

Abstract

Το ζήτημα των νοσοκομειακών λοιμώξεων είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα νοσοκομεία σε παγκόσμια κλίμακα και από το οποίο απορρέουν σοβαρές (οικονομικές και μη) επιπτώσεις. Το πολυπαραγοντικό αυτό φαινόμενο δεν είναι κάτι καινούριο. Η εμφάνιση του έχει συνδεθεί με την ίδρυση των πρώτων νοσοκομείων. Σε μια προσπάθεια αντιμετώπισης του προβλήματος των νοσοκομειακών λοιμώξεων και αποφυγής των συνεπειών του, δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση στην πρόληψη. Καθιερώθηκαν προγράμματα ελέγχου νοσοκομειακών λοιμώξεων, πρότυπα μέτρα πρόληψης και πολιτικές ελέγχου. Επιπλέον δημιουργήθηκαν υπηρεσίες πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων των οποίων οι λειτουργίες ποικίλλουν ανάλογα με την αποστολή τους ΚΑΙ το εύρος της δικαιοδοσίας τους. Σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η ανάλυση των λειτουργιών των υπηρεσιών πρόληψης των νοσοκομειακών λοιμώξεων και η παρουσίαση της οργανωσιακής δομής τους στην Ελλάδα και σε ορισμένα κράτη του εξωτερικού. Η δομή και η οργάνωση των υπηρεσιών ελέγχου νοσοκομειακών λοιμώξεων έχει μικρές διαφορές μεταξύ των χωρών. Στις περισσότερες χώρες το Υπουργείο Υγείας ή φορείς που ελέγχονται από αυτό, χαράσσουν τη γενικότερη πολιτική, επιβλέπουν και χρηματοδοτούν τα προγράμματα ελέγχου λοιμώξεων. Στην πλειοψηφία των νοσοκομείων υπάρχουν Επιτροπές Νοσοκομειακών Λοιμώξεων των οποίων η στελέχωση ακολουθεί τις προτάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας. Θέση κλειδί στην επιτροπή κατέχει ο Νοσηλευτής Ελέγχου Λοιμώξεων γι' αυτό και πρέπει να διαθέτει την κατάλληλη εκπαίδευση και εμπειρία. Σε ορισμένες περιπτώσεις οι τοπικές υγειονομικές αρχές έχουν αυξημένες αρμοδιότητες σε θέματα πρόληψης νοσοκομειακών λοιμώξεων και μέριμνας για την υγεία των πολιτών γενικότερα, με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτό του Ηνωμένου Βασιλείου. Δεν είναι λίγα τα εμπόδια και οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι υπηρεσίες ελέγχου νοσοκομειακών λοιμώξεων. Στοιχεία όπως η έλλειψη συνεργασίας, σύνθετοι γραφειοκρατικοί μηχανισμοί και η απουσία ενός εθνικού συστήματος καταγραφής δυσχεραίνουν το έργο τους, ενώ προκλήσεις για το μέλλον αποτελούν η ανθεκτικότητα των μικροβίων στα αντιβιοτικά, ο ηλεκτρονικός Φάκελος ασθενή κ.α.