Ενα σύστημα αποφάσεων στις μεταφορές: τα εξωτερικά κόστη

Abstract

Η επιθυμία βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου σε συνδυασμό με την αύξηση του συνολικού πληθυσμού του πλάνη τη και των ολοένα αυξανόμενων αναγκών του ανθρώπου, πυροδότησε μια τρομακτικά έντονη βιομηχανική δραστηριότητα. Το περιβάλλον, πηγή ενέργειας και πρώτων υλών της βιομηχανίας υπό το βάρος της ασταμάτητης άντλησης των φυσικών πόρων του, άρχισε σύντομα να παρουσιάζει συμπτώματα κόπωσης και εξασθένισης του συστήματος άμυνάς του. Το μέγεθος και η ισχύς των διαταραχών που προκαλούσε ο άνθρωπος, σύντομα υπερκέρασαν τη δυνατότητα αφομοίωσης τους από τη φύση και διατήρησης της οικολογικής ισορροπίας. Ωστόσο, η κρισιμότητα της κατάστασης του περιβάλλοντος ευαισθητοποίησε τον άνθρωπο μόνο όταν διαπιστώθηκαν παρενέργειες στην ίδια την υγεία του. Σήμερα, ένας από τους σημαντικότερους εχθρούς της υγείας του ανθρώπου, προϊόν των δραστηριοτήτων του, αποτελεί την ποιότητα της ατμόσφαιρας. Ο παράγοντας εκείνος που καθορίζει στο μεγαλύτερο βαθμό τη ρύπανση της ατμόσφαιρας στις αστικές περιοχές, είναι ο τομέας των μεταφορών. Οι μεταφορές αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της οικονομικής δραστηριότητας για κάθε χώρα. Το γεγονός της συνταγματικής προστασίας του δικαιώματος της ελευθερίας στη διακίνηση ανθρώπων και αγαθών, αποτελεί ένδειξη της θέσης που έχει κατακτήσει ο τομέας αυτός στη σύγχρονη πολιτεία. Αποτελεί μέσο διευκόλυνσης στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών του πολίτη στις αστικές περιοχές, βοηθά στη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του και εξασφαλίζει τη διασύνδεση απομακρυσμένων περιοχών. Ο τομέας των μεταφορών αποτελεί δομικό στοιχείο στην υλοποίηση κάθε αναπτυξιακού έργου και η συμβολή του στην υποστήριξη των οικονομικών δραστηριοτήτων μιας χώρας είναι αδιαμφισβήτητη. Για τους λόγους αυτούς, όλοι οφείλουν να βοηθούν ώστε να μπορεί ο τομέας αυτός να εξελίσσεται να βελτιώνεται έτσι ώστε να είναι σε θέση να προσφέρει με μεγαλύτερη ευκολία όλα αυτά που προαναφέρθηκαν. Η προσφορά του τομέα των μεταφορών έρχεται σε αντιδιαστολή με τις εκτεταμένες αρνητικές επιπτώσεις που προκαλεί στο περιβάλλον των αστικών περιοχών. Στις περιοχές αυτές, οι οδικές μεταφορές αποτελούν τον βασικότερο καταναλωτή ενέργειας και την ουσιαστικότερη πηγή εκπομπής αέριων ρύπων, όπως διαπιστώνεται από μετρήσεις επίσημων φορέων που ασχολούνται με το περιβάλλον (Eurostat (Statistical Office of the European Communities), EEA (European Environmental Agency)). To γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το φαινόμενο της αλματώδους αύξησης της χρήσης οδικών μέσων μεταφοράς, οδηγεί στο συμπέρασμα ότι το περιβαλλοντικό κόστος από τις μεταφορές θα αυξάνει με την πάροδο του χρόνου. Ένας τρόπος που μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα για τις προοπτικές επέμβασης στο χώρο αυτόν είναι το εξωτερικό κόστος των μεταφορών. Η κατανόηση της έννοιας του εξωτερικού κόστους από μεταφορές θα βοηθήσει τον καθένα ξεχωριστά, αλλά και όλους μαζί να λάβει σωστές αποφάσεις για την καλύτερη και πιο εποικοδομητική χρήση των μεταφορών.