Ολοκληρωμένη διαχείριση στη γεωργική παραγωγή

Abstract

Οι σχέσεις γεωργίας και περιβάλλοντος απέκτησαν την τελευταία εικοσαετία σημαντική βαρύτητα μετά την αναγνώριση των αρνητικών επιπτώσεων των μέχρι τώρα μεθόδων άσκησης της γεωργίας. Επιπρόσθετα άρχισαν να δημιουργούνται πιέσεις από τους καταναλωτές και κατ' επέκταση από την ίδια την αγορά, για την παραγωγή ασφαλών και υψηλής ποιότητας προϊόντων, με πρακτικές που δεν θα επιβαρύνουν το περιβάλλον αλλά παράλληλα θα καλύπτουν τη συνεχώς αυξανόμενη ζήτηση. Προκειμένου να ικανοποιηθούν οι παραπάνω απαιτήσεις δημιουργούνται διάφορα μοντέλα άσκησης της γεωργίας. Ένα από τα μοντέλα αυτά είναι και τα Συστήματα Ολοκληρωμένης Διαχείρισης (Σ.Ο.Δ.), τα οποία εμφανίζονται σε πολλές χώρες αλλά βασίζονται σε διαφορετικές προδιαγραφές. Στην Ελλάδα, ο Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων (Ο.Π.Ε.ΓΕ.Π.) δημιούργησε δύο πρότυπα για τα Σ.Ο.Δ., τα AGRO 2-1 και AGRO 2-2. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη των Σ.Ο.Δ. σύμφωνα με τα πρότυπα AGRO 2-1 και AGRO 2-2. Για το σκοπό αυτό αρχικά παρουσιάζεται η εξέλιξη της γεωργίας και της αγροτοπεριβαλλοντικής πολιτικής προκειμένου να γίνει αντιληπτό πως οδηγηθήκαμε στα Σ.Ο.Δ. Στη συνέχεια, μελετάται η έννοια των Σ.Ο.Δ., οι ωθούσες δυνάμεις, οι αποτρεπτικοί παράγοντες και τα οφέλη από την εφαρμογή τους. Μετά παρουσιάζεται η εξέλιξη της εφαρμογής τους, οι φορείς, η διαδικασία και το κόστος πιστοποίησης των Σ.Ο.Δ. στην Ελλάδα. Στη συνέχεια, αναλύονται τα πρότυπα AGRO 2-1 και AGRO 2-2 και γίνεται σύγκριση του προτύπου AGRO 2-1 με το διεθνές πρότυπο ISO 14001. Έπειτα, παρουσιάζεται η τεκμηρίωση των Σ.Ο.Δ. με παράθεση εντύπων από ελληνικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Τέλος καταγράφονται εμπειρίες από την εφαρμογή των Σ.Ο.Δ. στην Ελλάδα. Η καταγραφή αυτή περιλαμβάνει τη μελέτη και τα πορίσματα της επιθεώρησης που έλαβε χώρα σε γεωργική εκμετάλλευση παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς και την αξιολόγηση του Σ.Ο.Δ. που εφαρμόζει η επιχείρηση ΖΕΥΣ Α.Ε. παραγωγής ακτινιδίων στο νομό Πιερίας.