Αλφαβητισμός ηλεκτρονικής υγείας.

Abstract

Στην αυγή του εικοστού πρώτου αιώνα τα Μέσα και οι Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνίας έχουν γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας όλων. Καθώς όλα περιστρέφονται γύρω από το διαδίκτυο, τα άτομα έχουν την ικανότητα να καταλάβουν και να επεξεργαστούν τις βασικές πληροφορίες υγείας; Η ανάγκη για ένα υγιές, εγγράμματο κοινό έχει γίνει επιτακτική λόγω των γρήγορων καινοτομιών στις βιοιατρικές επιστήμες και του πολλαπλασιασμού των υπηρεσιών παράδοσης πληροφοριών, όπως το διαδίκτυο. Αυτές οι καινοτομίες αυξάνουν σταθερά το ποσό πληροφοριών υγείας στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και το Διαδίκτυο και ωθούν μια μετακίνηση προς την ενημέρωση. Αυτές οι εξελίξεις έχουν οδηγήσει σε μια προσδοκία ενός ενημερωμένου συνόλου των πολιτών «εγγράμματο» κοινό, το οποίο μπορεί να κάνει τις ευφυείς και λογικές επιλογές. Η επικαιρότητα και η σημασία των παραπάνω παραγόντων ήταν οι λόγοι για τους οποίους επιλέχθηκε να εκπονηθεί η παρούσα εργασία υπό την παρότρυνση και του επίκουρου καθηγητή κύριου Βοζίκη Αθανάσιου. Στην παρούσα εργασία θα εξετάσουμε θεωρητικά και πρακτικά (μέσα από έρευνα) τον αλφαβητισμό της ηλεκτρονικής υγείας. Ο αλφαβητισμός της ηλεκτρονικής υγείας ή η γνώση για την ηλεκτρονική υγεία (e-health literacy) ορίζεται ως η δυνατότητα του να ψάχνεις, να βρίσκεις, να κατανοείς και να εκτιμάς ιατρικές πληροφορίες από ηλεκτρονικές πηγές και να εφαρμόζεις αυτή τη γνώση στην επίλυση ενός προβλήματος υγείας. Η έρευνα για τον αλφαβητισμό της ηλεκτρονικής υγείας που έλαβε χώρα στην Ελλάδα έχει να επιδείξει σημαντικά ευρήματα. Το δείγμα αποτελείται από 1.030 άτομα. Το 54,2% των συμμετεχόντων ήταν γυναίκες. Επίσης, η πλειοψηφία των συμμετεχόντων ήταν από 25-39 ετών με το ποσοστό να φτάνει το 60,3%. Ακόμη το 37,4% των συμμετεχόντων ήταν άτομα που ασκούν επιστημονικά, καλλιτεχνικά και συναφή επαγγέλματα. Ανάλογα με τις δραστηριότητες που είχαν στο διαδίκτυο το 47,5% των συμμετεχόντων είχε χαμηλές ψηφιακές δεξιότητες, το 42,4% υψηλές ή μέτριες και το 10,1% δεν ασχολείται καθόλου. Η διεξοδική ανάλυση της έρευνας γίνεται στο κεφάλαιο 4, στο οποίο εξετάζονται πολλοί παράγοντες και δίνονται απαντήσεις συγκεκριμένες και επεξεργασμένες με το στατιστικό πρόγραμμα S.P.S.S. Στη συνέχεια παρατίθενται μια έρευνα σε επιλεγμένους τομείς που σχετίζονται με τον αλφαβητισμό της υγείας στα τρέχοντα μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις υποψήφιες χώρες που περιμένουν να προσχωρήσουν στην ΕΕ, στη Νορβηγία, στην Ελβετία. Η έρευνα περιλαμβάνει και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι 25 ευρωπαϊκές χώρες παράγουν λιγότερο από το 1/3 της έρευνας για τον αλφαβητισμό της υγείας σε σύγκριση με τις ΗΠΑ. Οι Κάτω Χώρες και η Σουηδία (που ακολουθούνται από τη Γερμανία, την Ιταλία, και τη Γαλλία) είναι οι ευρωπαϊκές χώρες με τον υψηλότερο αριθμό έρευνας που δημοσιεύεται στους τομείς σχετικούς με τον αλφαβητισμό υγείας. Η Ελλάδα στην γενική κατάταξη του συνόλου βρίσκεται στην 11 θέση με 300 βαθμούς στο σύνολο, εκεί που πρώτη έρχεται η Σουηδία με 2.020 βαθμούς στο σύνολο ακολουθεί η Γερμανία με 1.456 βαθμούς, η Ιταλία με 1.247, η Γαλλία με 1.211, η Φινλανδία με 937, η Ισπανία με 693, η Δανία με 622, η Ιρλανδία με 587 ,το Βέλγιο με 578, η Τουρκία με 428 και έπεται η Ελλάδα με 300 βαθμούς. Οι χώρες που έχουν το χαμηλότερο αλφαβητισμό της υγείας είναι η Κύπρος με 13 βαθμούς, η Λετονία με 6 και το Λουξεμβούργο με 1 βαθμό. Σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες η Ελλάδα βρίσκεται σχετικά σε καλή θέση και σύμφωνα πάντα με την έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε 1.030 συμμετέχοντες βλέπουμε ότι είναι ενήμεροι σχετικά με τον αλφαβητισμό της ηλεκτρονικής υγείας σε ικανοποιητικό βαθμό.