Νεολειτουργισμός και ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Η περίπτωση του εκπαιδευτικού προγράμματος

Abstract

Η Ευρωπαϊκή Ένωση παρότι έχει διανύσει πενήντα χρόνια λειτουργίας αποτελεί ακόμα μία ενδιάμεση κατάσταση μεταξύ κρατικής και υπερεθνικής δομής, με άλλους τομείς να έχουν υπερεθνικά και άλλους εθνικά χαρακτηριστικά. Μεταξύ των θεωριών που ερμηνεύουν τον πολιτικό και οικονομικό μετασχηματισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης ιδιαίτερο ερμηνευτικό ενδιαφέρον για την εξέλιξη της εκπαιδευτικής πολιτικής της Κοινότητας παρουσιάζει η νεολειτουργική θεωρία για την εξήγηση σταδιακής διεύρυνσης της κοινοτικής αρμοδιότητας από το πεδίο της οικονομικής πολιτικής προς το πεδίο της εκπαιδευτικής πολιτικής και της διάχυσης δράσεων και πολιτικών στον τομέα της εκπαίδευσης. Η παρούσα μελέτη έχει σκοπό την παρουσίαση των βασικών αρχών της νεολειτουργικής σχολής, μιας κλασικής θεωρητικής σχολής της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, έτσι όπως αυτές διατυπώθηκαν από τον βασικό της εκφραστή τον Ε. Haas και από άλλους θεωρητικούς. Η παρουσίαση αυτών των βασικών αρχών θα γίνει μέσα από μία κριτική εκτίμηση των θετικών και αρνητικών σημείων τα οποία έχουν αποτελέσει και σημείο τριβής για τους θεωρητικούς της ολοκλήρωσης. Στη συνέχεια η μελέτη εστιάζει στην εξέταση του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Erasmus του σημαντικότερου, δημοφιλέστερου και μαζικότερου προγράμματος με την μεγαλύτερη διάρκεια αν λάβουμε υπόψη μας ότι από το 1987 που λειτούργησε για πρώτη φορά έως το 2006 περίπου 1.524.000 φοιτητές εντάχθηκαν σε αυτό και συνεχίζει τη δράση του αδιαλείπτως μέχρι το 2013. Η μελέτη των δράσεων και της εξέλιξης του προγράμματος Erasmus θα γίνει παράλληλα με την μελέτη της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της εκπαίδευσης με σκοπό να διερευνηθεί κατά πόσο το πρόγραμμα Erasmus και η ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα της εκπαίδευσης ερμηνεύονται με βάση το νεολειτουργικό παράδειγμα.