Η στάση της Τουρκίας στη Δυτική Θράκη 1920-1960: μια ρεαλιστική προσέγγιση

Abstract

Η παρούσα μελέτη εντάσσεται στην κατηγορία αυτών που ερευνούν τις διακρατικές σχέσεις της Ελλάδας και της Τουρκίας, χρησιμοποιώντας το «εργαλείο» της θεωρίας των διεθνών σχέσεων. Πιο συγκεκριμένα, τα περιγραφόμενα σε αυτή, αφορούν άμεσα στην ανταγωνιστική σχέση των δύο γειτονικών χωρών και μάλιστα, το ζήτημα στο οποίο επιχειρείται εστίαση δεν είναι άλλο, από τη στάση της Τουρκίας στη Δυτική Θράκη, συμπεριφορά, η οποία εντάσσεται στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό του τουρκικού κράτους, έναντι της Ελλάδας και συναποτελεί ένα από τα μέτωπα μέσω των οποίων γίνεται εμπειρικά παρατηρήσιμη η αντιπαράθεση των δύο κρατών. Η προαναφερθείσα λοιπόν πτυχή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, γίνεται αντικείμενο, στοχασμού και ανάλυσης, με ιδιαίτερη έμφαση στον μουσουλμανικό πληθυσμό που διαβιεί στο ελληνικό κομμάτι της Θράκης και αντιμετωπίζεται, κατά τα φαινόμενα ως μια «στρατηγική» μειονότητα. Με βάση λοιπόν αυτά, κεντρικό ρόλο σε όλη την έκταση της εργασίας, εμφανίζεται να έχει, το γεγονός της θεωρητικής θεμελίωσης της ανταγωνιστικής σχέσης που φαίνεται να αναπτύσσουν γενικά τα κράτη του διεθνούς συστήματος. Επιπλέον, ένα άλλο ζήτημα γενικής φύσεως, που προκύπτει από την αντιπαλότητα των δύο χωρών και ειδικότερα από τη στρατηγική συμπεριφορά της Τουρκίας στη Δυτική Θράκη, είναι ο έλεγχος της θεωρίας και των βασικών αξιωμάτων της ευρύτερης θεώρησης του πολιτικού ρεαλισμού, η οποία αποτελεί και κομμάτι του ευρύτερου Παραδοσιακού Παραδείγματος των διεθνών σχέσεων. Με δεδομένο βέβαια, ότι στις διεθνολογικές σπουδές, ο πολιτικός ρεαλισμός δεν συνιστά τη μοναδική θεώρηση, επιχειρείται να γίνει αναφορά και στην αντίπαλη θεώρηση του φιλελευθερισμού, οι βασικές αρχές της οποίας διαφέρουν ουσιαστικά και σε βάθος. Επομένως, η περιπτωσιολογική μελέτη των τεκταινόμενων στη Δυτική Θράκη, καταβάλλεται προσπάθεια, να αποτελέσει εφαλτήριο για μια σύγκριση των δύο επικρατουσών θεωριών της επιστήμης των διεθνών σχέσεων, έτσι ώστε να εξαχθούν από τη συγκεκριμένη ειδική περίπτωση, γενικά συμπεράσματα που σε επιστημονικό επίπεδο, θα επιβεβαιώσουν και θα απορρίψουν αντίστοιχα τις βασικές αρχές των ανωτέρω θεωριών. Η μέθοδος που επιλέγεται, ώστε να πραγματοποιηθεί ο προαναφερθείς έλεγχος των δύο θεωριών και η ταυτόχρονη σύγκρισή τους, είναι ο διαχωρισμός του ιστορικού σκέλους της περιπτωσιολογικής μελέτης και της ανάλυσης βάσει της θεωρίας των διεθνών σχέσεων.