Αξιολόγηση εργαλείων και μεθοδολογιών ecodesign για εφαρμογή στο βιομηχανικό σχεδιασμό

Abstract

Η εργασία αυτή είναι βιβλιογραφική και προσπαθεί να συνοψίσει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί ένας σχεδιαστής να αντιληφθεί και να βελτιώσει το περιβαλλοντικό σχεδιασμό. Γενικότερα υπάρχει μια έλλειψη γνώσης πολλών θεμάτων που αφορούν τον τομέα αυτό. Ο σχεδιασμός για την αειφορία είναι κάτι περισσότερο από την ανακύκλωση ή τη χρήση ανακυκλωμένων υλικών και γενικά των τεχνικών χαρακτηριστικών που είθισται να συνδέεται έως πρότινος με το ecodesign. Η διπλωματική αυτή στοχεύει στην διερεύνηση της σχέσης του design με το κομμάτι της αειφορίας. Στα πρώτα κεφάλαια γίνεται εισαγωγή στις έννοιες του design και της βιωσιμότητας. Αναλύονται οι σχετικοί ορισμοί του Sustainable design, ecodesign, green design και design for the Environment. Παρεμφερείς ορισμοί που όμως ακολουθούν διαφορετική περιβαλλοντική προσέγγιση. Στη συνέχεια γίνεται μια εκτενής έρευνα των εργαλείων- μεθοδολογιών που υπάρχουν και εξετάζεται ο τρόπος που λειτουργούν. Στο τέλος αυτού του κεφαλαίου γίνεται η πρώτη αξιολόγηση των παραπάνω εργαλείων από τη σκοπιά των σχεδιαστών. Η αξιολόγηση εστιάζεται κυρίως στο ποια εργαλεία είναι λειτουργικά/ εύχρηστα και κατά πόσο βοηθάνε στη περιβαλλοντική αξιολόγηση κατά τη διάρκεια της σχεδιαστικής διαδικασίας. Στα επόμενα κεφάλαια ξεκινάει η διερεύνηση του γενικότερου μοντέλου ανάπτυξης των εργαλείων. Αναφέρονται τα χαρακτηριστικά της πλατφόρμας ανάπτυξης, δίνοντας μεγάλη έμφαση στο τρόπο σκέψης και τρόπο εργασίας των βιομηχανικών σχεδιαστών. Αναλύονται H υπάρχουσα μεθοδολογία (clustering methodology) περικλείει όλα τα χαρακτηριστικά ανάπτυξης του μοντέλου. Η έρευνα έχει ενσωματώσει και άλλους παράγοντες σχετικούς με το σχεδιασμό, αφού ο ρόλος του σχεδιαστή είναι πολυδιάστατος. Αναφέρεται ο ρόλος που παίζει το μάρκετινγκ στη δημιουργία ανάπτυξης concept/ ιδεών καθώς και στα στάδια ανάπτυξης του κύκλου ζωής ενός προϊόντος. Υπάρχει ειδική αναφορά στα υλικά, που είναι ένα σημαντικό κομμάτι επιρροής των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά εξετάζονται από το πρίσμα του σχεδιαστή. Στη συνέχεια ακολουθεί ένα κεφάλαια προσωπικής αξιολόγησης δύο υπαρχόντων εργαλείων του Eco-it και του Eco-Pilot, ευρέως χρησιμοποιούμενα. Κλείνοντας την εργασία αυτή παρουσιάζεται ένα κατευθυντήριο πλαίσιο για την ανάπτυξη στρατηγικής/ μεθοδολογίας που συνοψίζει τα αποτελέσματα της παραπάνω έρευνας. Το κατευθυντήριο πλαίσιο είναι γενικό αλλά εστιασμένο στους σχεδιαστές. Όπως το Eco-design είναι τρόπος σκέψης, έτσι και ο ρόλος του σχεδιαστή δεν ακολουθεί τεχνική/ λεπτομερή μεθοδολογία στην ανάπτυξη μιας υπηρεσίας/ προϊόντος. Συνεπώς και η παρουσίαση της πολιτικής ακολουθεί μια πιο «γενική» γραμμή, εστιάζοντας στην ιδιοσυγκρασία του σχεδιαστή. Στο τέλος της εργασίας ακολουθούν συμπεράσματα και ιδέες για την αξιοποίηση και ανάπτυξη τους σε μελλοντική έρευνα.