Η κοινωνία πολιτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση: ο ρόλος των μη κυβερνητικών οργανώσεων

Abstract

Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 έλαβε χώρα μια μεγάλη ποσοτική και ποιοτική έκρηξη των οργανώσεων της κοινωνίας πολιτών. Η αποξένωση των πολιτών από τους επίσημους πολιτικούς θεσμούς, ο περιορισμός του πεδίου των κρατικών πολιτικών και η ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα, η ανάδειξη πολλαπλών επιπέδων διακυβέρνησης, η εμφάνιση προβλημάτων παγκόσμιας εμβέλειας και η ανατροπή των κομμουνιστικών καθεστώτων συνέβαλαν στην ενίσχυση του ρόλου των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων. Παράλληλα με τη σταδιακή ανάπτυξη του τομέα των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και τη δικτύωση μεταξύ των οργανώσεων, οικοδομήθηκε μια σχέση συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Από το 1975, που αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά ο ρόλος και η σημασία των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων από την Ένωση, μέχρι σήμερα έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα. Μέσω του διαλόγου της Ευρωπαϊκής Ένωσης με τις οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών, οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις συμβάλλουν στην προώθηση της συμμετοχικής δημοκρατίας, την εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών και τη μείωση του δημοκρατικού ελλείμματος. Στις μέρες μας, οι οργανώσεις της κοινωνίας πολιτών μπορούν να θεωρηθούν ως ένας νέος σημαντικός φορέας στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών πολιτικών. Παρά ταύτα, συνεχίζουν να υπάρχουν σημαντικά εμπόδια όσον αφορά τη συμμετοχή των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων στους θεσμούς της συμμετοχικής διαβούλευσης. Ο βαθμός θεσμοποίησης του διαλόγου μεταξύ των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων και των επίσημων θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης παραμένει χαμηλός, ενώ η συμμετοχή των οργανώσεων διαφοροποιείται ανά θεσμό και τομέα πολιτικής. Η διπλωματική εργασία εξετάζει τις τάσεις όσον αφορά το ευρύτερο πλαίσιο συνεργασίας των Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς και τα περιθώρια βελτίωσης αυτής της συνεργασίας.