Ανάλυση κόστους-αποτελεσματικότητας του σχήματος Pembrolizumab-χημειοθεραπεία σε σύγκριση με το σχήμα Placebo-χημειοθεραπεία σε ασθενείς με μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα

Abstract

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η συχνότερη μορφή καρκίνου παγκοσμίως και κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο. Ο μη-μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (ΜΜΚΠ) αντιπροσωπεύει περίπου το 80–85% των περιπτώσεων και σχετίζεται στενά με το κάπνισμα. Η σύγχρονη ογκολογία στρέφεται στη χρήση ανοσοθεραπείας και στοχευμένων θεραπειών, με τους αναστολείς PD-1 να αποτελούν βασικό άξονα θεραπείας. Ωστόσο, το υψηλό κόστος τους μπορεί να αποτελέσει εμπόδιο για την ευρεία πρόσβαση των ασθενών, ιδίως σε συστήματα υγείας με περιορισμένους πόρους. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης KEYNOTE-189, ο συνδυασμός pembrolizumabχημειοθεραπείας υπερτερεί σημαντικά έναντι της χημειοθεραπείας, βελτιώνοντας τη συνολική επιβίωση, την επιβίωση χωρίς πρόοδο νόσου (PFS: 8,8 vs 4,9 μήνες) και τη διάρκεια ανταπόκρισης (11,2 vs 7,8 μήνες). Το εκτιμώμενο ποσοστό επιβίωσης χωρίς εξέλιξη νόσου στους 12 μήνες ήταν 34,1% για το Pembrolizumab και 17,3% για το εικονικό φάρμακο, ενώ η εκτιμώμενη πιθανότητα συνολικής επιβίωσης στους 12 μήνες ήταν 69,2% για το Pembrolizumab και 49,4% για το Placebo. Το pembrolizumab είναι ένα ανθρωποποιημένο μονοκλωνικό αντίσωμα που στοχεύει τον υποδοχέα προγραμματισμένου κυτταρικού θανάτου-1 (PD-1) στην επιφάνεια των Τλεμφοκυττάρων, επαναφέροντας με αυτό τον τρόπο τη δραστηριότητά τους και ενισχύοντας την ανοσολογική απόκριση ενάντια στα καρκινικά κύτταρα. Τον Σεπτέμβριο του 2014, έλαβε έγκριση από τον FDA για τη θεραπεία του ανθεκτικού, προχωρημένου μελανώματος και άρχισε να πωλείται στις ΗΠΑ με το όνομα KEYTRUDA, ενώ τα τελευταία χρόνια έχει λάβει έγκριση για τη θεραπεία πολλών άλλων ογκολογικών καταστάσεων. Σκοπός: Η παρούσα εργασία επικεντρώνεται στην εκτίμηση του κόστους και της αποτελεσματικότητας του θεραπευτικού σχήματος Pembrolizumab-χημειοθεραπεία έναντι του σχήματος Placebo-χημειοθεραπεία σε ασθενείς με μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα που δεν φέρουν μεταλλάξεις EGFR/ALK και που δεν έχουν λάβει προηγουμένως θεραπεία. Το σχήμα χημειοθεραπείας αποτελείται από τον κυτταροτοξικό παράγοντα pemetrexed και φάρμακο επιλογής του ερευνητή με βάση την πλατίνα (cisplatin/carboplatin). Η ανάλυση διεξήχθη από την οπτική του Ελληνικού Εθνικού Συστήματος Υγείας. Μέθοδος: Για την διεξαγωγή της ανάλυσης κόστους-αποτελεσματικότητας αναπτύχθηκε ένα διαχωρισμένο μοντέλο επιβίωσης (PSM) με τρεις καταστάσεις υγείας: «χωρίς πρόοδο νόσου (PFS)», «πρόοδος νόσου (PD)» και «θάνατος». Το μοντέλο χωρίστηκε σε κύκλους διάρκειας ενός μήνα για χρονικό διάστημα 240 μηνών και τα πρωταρχικά δεδομένα εξήχθησαν από τα διαγράμματα της μελέτης, με τη χρήση του προγράμματος GetData Graph Digitizer. Tο ετήσιο ποσοστό προεξόφλησης που χρησιμοποιήθηκε είναι 3,5%. Μετά την ολοκλήρωση της ανάλυσης, έγινε ανάλυση ευαισθησίας, προκειμένου να εκτιμηθεί η αξιοπιστία των αποτελεσμάτων έναντι της αβεβαιότητας των δεδομένων του μοντέλου. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα της ανάλυσης έδειξαν πως το Pembrolizumab οδηγεί σε ένα πρόσθετο κόστος της τάξης των 5.055,49 € σε σχέση με το Placebo, ενώ τα ποιοτικώς σταθμισμένα κερδισμένα έτη ζωής για την κάθε θεραπεία είναι 1,867 και 1,464 αντίστοιχα. Από τον υπολογισμό του λόγου της διαφοράς κόστους και QALYs, προκύπτει ότι ο δείκτης ICER είναι 12.564,57 € / QALY. Η ανάλυση ευαισθησίας έδειξε πως η χρονική διάρκεια της μελέτης είχε τη μεγαλύτερη επιρροή στον δείκτη ICER, αλλά κανένας από τους παράγοντες που άλλαξαν δεν επηρέασε το τελικό αποτέλεσμα. Συμπεράσματα: Με βάση τις ισχύουσες κατευθυντήριες οδηγίες του ΠΟΥ για την Ελλάδα, φαίνεται πως το θεραπευτικό σχήμα Pembrolizumab-χημειοθεραπεία για ασθενείς με μεταστατικό μη-μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα χωρίς μεταλλάξεις EGFR/ALK είναι οικονομικά αποδοτικό.