Κυβερνοπόλεμος: Νομικά και Τεχνικά Ζητήματα

Abstract

Η αλματώδης πρόοδος της τεχνολογίας τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν οδηγήσει στη γέννηση ενός νέου είδους πολέμου, τον κυβερνοπόλεμο. Παράλληλα, οι θεωρητικοί του δικαίου προσπαθούν να «χαρτογραφήσουν» τη νέα αυτή μορφή πολέμου. Τα κύρια χαρακτηριστικά του κυβερνοπολέμου είναι η έλλειψη ορίων όσον αφορά το μέγεθος των επιχειρήσεων, η ταχύτητα διεξαγωγής τους, η υπέρβαση της έννοιας των δικαιοδοσιών λόγω του παγκόσμιου χαρακτήρα του Διαδικτύου, ο υψηλός βαθμός μεταβλητότητάς του, η δυσκολία καταλογισμού των επιθέσεων, η έλλειψη άμεσων απωλειών, σε αντίθεση με τον «παραδοσιακό» πόλεμο, το χαμηλό οικονομικό κόστος διεξαγωγής του και το δυσανάλογο κόστος προστασίας του αμυνόμενου και η αδυναμία πρόβλεψης των επιθέσεων. Οι κυριότερες μορφές διεξαγωγής του κυβερνοπολέμου είναι η κυβερνο-κατασκοπεία, η διάδοση προπαγάνδας, οι κατανεμημένες επιθέσεις άρνησης εξυπηρέτησης (distributed denial of service attacks), οι επιθέσεις κατά οργανισμών κοινής ωφέλειας και υποδομών και η διανομή παραβιασμένου τεχνολογικού υλικού. Ο κυβερνοπόλεμος, ως μορφή διεξαγωγής πολέμου, υπάγεται στο Δίκαιο των Ενόπλων Συγκρούσεων, συνεπώς οι κυβερνοεπιχειρήσεις θα πρέπει να διεξάγονται με βάση τις βασικές αρχές του, οι οποίες διασφαλίζουν την (όσο είναι δυνατό) ομαλή και αναίμακτη διεξαγωγή τους. Η κυριότερη συζήτηση γύρω από τον κυβερνοπόλεμο περιστρέφεται γύρω από τη νομιμότητά του ως μέσο επίθεσης και αντεπίθεσης. Οι στόχοι των κυβερνοεπιχειρήσεων θα πρέπει να επιλέγονται με γνώμονα το Δίκαιο των Ενόπλων Συγκρούσεων, φροντίζοντας να διασφαλίζεται η ακεραιότητα των πολιτικών υποδομών. Προς αντιμετώπιση των κυβερνοεπιχειρήσεων, έχει αναπτυχθεί πληθώρα αντιμέτρων, ενώ σε Ενωσιακό επίπεδο έχει θεσπιστεί η Ευρωπαϊκή Στρατηγική Ασφαλείας.