Η χρήση της τεχνολογίας για την πρόληψη του εγκλήματος

Abstract

Η ραγδαία ανάπτυξη και ο εκσυγχρονισμός της τεχνολογίας συμβάλλουν ολοένα και περισσότερο σε όλους τους τομείς των σύγχρονων κοινωνιών. Τα τελευταία χρόνια, μοιραία παρατηρείται η διεύρυνση του κοινωνικού ελέγχου σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω νέων μεθόδων, που αυξάνονται συνεχώς από τα κράτη, στο πλαίσιο αποτροπής εγκληματικών και τρομοκρατικών ενεργειών εις βάρος τους. Η λεγόμενη επιτήρηση όχι μόνο των προσώπων ενδιαφέροντος και τον υπόπτων τέλεσης αξιόποινων πράξεων, αλλά ακόμη και ολόκληρου του πληθυσμού, πραγματοποιείται από απόσταση αξιοποιώντας στο έπακρο όλες τις εκφάνσεις των σύγχρονων τεχνολογιών. Η μαζική επιτήρηση των πολιτών είναι αποτέλεσμα της διαχείρισης των νέων τεχνολογιών, γεγονός που δημιουργεί προβληματισμό αναφορικά με το αν αυτή η παρέκκλιση έχει γνώμονα την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Στην παρούσα εργασία εξετάζονται ζητήματα που αφορούν την πρόληψη του εγκλήματος μέσα από την τεχνολογία και συγκεκριμένα οι ομοιότητες και οι διαφορές που διαπιστώνονται μεταξύ του αρχιτεκτονικού σχεδίου φυλακής του 18ου αιώνα ονόματι «πανοπτικόν» και του σύγχρονου τρόπου επιτήρησης της κοινωνίας, η μορφή και η έκταση που λαμβάνει η χρήση τεχνοεποπτείας στους πολίτες και οι απαρχές της, αλλά και κατά πόσο η χρήση της τεχνολογίας για την διαχείριση του εγκληματικού φαινομένου πραγματοποιείται στο πλαίσιο σεβασμού και διασφάλισης των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ειδικότερα, αναλύεται η χρήση της τεχνολογίας κατά την εφαρμογή μεθόδων της σύγχρονης αντεγκληματικής πολιτικής, που πραγματοποιείται με τεχνικά εποπτικά μέσα, με βιομετρικά μέσα και με την αποθήκευση και αξιοποίηση των προσωπικών δεδομένων των πολιτών σε τεράστιες βάσεις δεδομένων. Τέλος, παρατίθενται συμπεράσματα που αφορούν τα μέσα και τις τεχνικές υλοποίησης των πολιτικών ολικής παρακολούθησης των πολιτών και κατά πόσο αυτά συμβάλλουν στην μείωση της εγκληματικότητας καθώς και αν προκύπτουν από την εν λόγω χρήση των προαναφερθέντων μεθόδων τυχόν παραβιάσεις των ατομικών δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών.