Μικροβιακή αντοχή : ανάλυση των κλινικών και οικονομικών επιπτώσεων της κατανάλωσης αντιβιοτικών στην Ευρώπη

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, ο πλανήτης μας αντιμετωπίζει μια σιωπηλή, αλλά ακμάζουσα απειλή που σκοτώνει περίπου 700.000 ανθρώπους κάθε χρόνο παγκοσμίως. Αιτία αποτελεί η ανεξέλεγκτη αύξηση των «υπέρ-μικροβίων», δηλαδή των παθογόνων που αναπτύσσουν ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά (41). Κάθε χρόνο στην Ευρώπη, 33.000 άνθρωποι πεθαίνουν εξαιτίας κάποιας λοίμωξης που οφείλεται σε βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά, αριθμός που θα μπορούσε να συγκριθεί με τον συνολικό αριθμό των επιβατών 100 αεροπλάνων μεσαίου μεγέθους - κατά προσέγγιση (!) (11,19). Παράλληλα, στην Ευρώπη η μικροβιακή αντοχή έχει τεράστια επιβάρυνση στα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και στην κοινωνία, με το ετήσιο κόστος των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης και των απωλειών παραγωγικότητας να εκτιμάται σε περίπου 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ (11,19). Η AMR συνιστά, λοιπόν, ένα παγκόσμιο ζήτημα που μας επηρεάζει όλους, καθώς δυνητικά όλοι κινδυνεύουμε ενώ παράλληλα η ολοένα και αυξανόμενη ανθεκτικότητα που αναπτύσσουν ορισμένα μικρόβια θα μπορούσε να οδηγήσει την ιατρική επιστήμη ακόμα και σε εποχές πριν την ανακάλυψη την πενικιλίνης όταν οι απλές λοιμώξεις οδηγούσαν σε θάνατο (41). Στη παρούσα διπλωματική εργασία γίνεται μια απόπειρα καταγραφής των κλινικών και οικονομικών επιπτώσεων της AMR σε χώρες τη Ευρώπης. Μέθοδος: Αναλύθηκαν στοιχεία κατανάλωσης και αντίστασης (σε ευρωπαϊκές χώρες) για 4 παθογόνους μικροοργανισμούς και αναπτύχθηκε ένα μοντέλο που προσδιορίζει τον βαθμό συσχέτισης μεταξύ κατανάλωσης αντιβιοτικών και συνεπακόλουθης αντίστασης των παθογόνων· τα αποτελέσματα της συσχέτισης αξιοποιήθηκαν για να υπολογιστεί το κόστος που προκαλούν οι λοιμώξεις ανά παθογόνο και το μέγεθος του κόστους που αποδίδεται στην κατανάλωση αντιβιοτικών. Αποτελέσματα: Προέκυψαν θετικοί δείκτες συσχέτισης (correlation coefficients) μεταξύ της μέσης κατανάλωσης αντιβιοτικών και της αντίστοιχης μέσης αντίστασης των παθογόνων και συγκεκριμένα οι δείκτες συσχέτισης είναι: E.coli 0,5712, k. Pneumonia 0,5097, acinetobacter 0,4905 και p. aeruginosa 0,5128 ενώ το κόστος που οφείλεται στην κατανάλωση αντιβιοτικών για τα παραπάνω παθογόνα στην Ευρώπη προσεγγίζει τα 365 εκατομμύρια. Συμπεράσματα: Η κατανάλωση αντιβιοτικών είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντας που επηρεάζουν και ενισχύουν τη μικροβιακή αντοχή και όπως είναι σαφές κοστίζει στα κρατικά συστήματα. Η ανάλυση της παρούσας διπλωματικής – με τους περιορισμούς που έχει – αποτελεί μια απόδειξη της ολοένα και αυξανόμενης απειλής της AMR για τις χώρες της Ευρώπης.