Χρόνια Νεφρική Νόσος : ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας

Abstract

Η Χρόνια Νεφρική Νόσος είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας που πλήττει εκατομμύρια ανθρώπους κάθε έτος. Χρόνια νεφρική νόσος ορίζεται η προοδευτική, μη αναστρέψιμη και δυνητικά εξελίξιμη μείωση της νεφρικής λειτουργίας, η οποία προκαλείται από βλάβη του νεφρού ποικίλης αιτιολογίας. Πλέον εκτιμάται ότι το 10% του γενικού πληθυσμού νοσεί από Χρόνια Νεφρική Νόσο. Ασθενείς με υποκείμενες ασθένειες όπως υπέρταση, αγγειακά νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη, συστηματικά αυτοάνοσα νοσήματα μεταβολικά νοσήματα καθώς και χρόνιες λοιμώξεις (π.χ. HIV) έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Στους παράγοντες εξέλιξης της νόσου παίζει σημαντικό ρόλο ο πτωχός γλυκαιμικός έλεγχος, η δυσλιπιδαιμία, παχυσαρκία, η αλβουμινουρία, το φύλο, η γενετική προδιάθεση και οι νεφροτοξικοί παράγοντες. Η βαρύτητα της νόσου εξαρτάται από το στάδιο της νεφρικής βλάβης. Ο πιο αξιόπιστος τρόπος υπολογισμού και εκτίμησης του σταδίου και της εξέλιξης της νόσου είναι ο δείκτης σπειραματικής διήθησης (GFR). Η κρεατινίνη βοηθάει πολύ στην σωστή εκτίμηση του GFR. Η έγκαιρη διάγνωση της νόσου είναι πολύ σημαντική για να ξεκινήσει ο ασθενής άμεσα συντηρητική θεραπεία και να αποφύγει την εξωνεφρική κάθαρση. Στην συντηρητική θεραπεία παίζει μεγάλο ρόλο η σωστή διατροφή (ακολουθείται ειδική δίαιτα), η άσκηση, η αποφυγή καπνίσματος και ο τακτικός έλεγχος εξετάσεων. Όταν η νόσος βρίσκεται σε τελικό στάδιο (στάδιο 5) η μόνος τρόπος θεραπείας και αποκατάστασης είναι η εξωνεφρική κάθαρση ή η μεταμόσχευση νεφρού. Η εξωνεφρική κάθαρση χωρίζεται στην αιμοκάθαρση και στην περιτοναϊκή κάθαρση. Ο τρόπος που θα επιλέξει ο γιατρός για τον κάθε ασθενή εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Και οι δυο διαδικασίες

xii

προσφέρουν μια καλύτερη ποιότητα ζωής στους ασθενείς όμως εγκυμονούν πολλές επιπλοκές. Όσον αφορά την μεταμόσχευση και τη δωρεά οργάνων συχνά παρατηρείται εμφάνιση λοίμωξης ή απόρριψη του δωρηθέντους νεφρού. Γίνεται λεπτομερής έλεγχος προεγειρητικά και μετεγχειρητικά της μεταμόσχευσης οργάνων. Η νόσος συγκαταλέγεται στα χρόνια νοσήματα και έχει συνεχώς αυξανόμενη επιρροή στο πληθυσμό παγκοσμίως. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μια δαπανηρή νόσος με άμεσα και έμμεσα κόστη που μαστίζουν τα συστήματα υγείας σε κάθε χώρα. Στην Ελλάδα οι δαπάνες υγείας για τη ΧΝΝ αγγίζουν το 2% των συνολικών δαπανών.