The existing legal framework governing Areas Beyond National Jurisdiction (ABNJ): bridging the ocean governance gap

Abstract

Τα τελευταία χρόνια, το διεθνές νομικό καθεστώς προστασίας των ωκεανών του πλανήτη μας έχει επιτευχθεί μέσω της Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), η οποία θεωρείται ως το «σύνταγμα» που εξασφαλίζει τη διακυβέρνηση των ωκεανών. Παρόλα αυτά, η συνεχής εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων έχει οδηγήσει τους επιστήμονες και τη διεθνής κοινότητα να επιστήσουν την προσοχή τoυς στο θέμα της βιωσιμότητας της υπάρχουσας κατάστασης. Αξίζει να σημειωθεί πως το ισχύον καθεστώς συχνά αποδεικνύεται ανίκανο να προστατεύσει τις επίκαιρες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ωκεανοί, όπως η ανόμοια κατανομή της τεχνολογίας, η οποία θα μπορούσε να βοηθήσει τα κράτη στην καλύτερη ρύθμιση των θαλάσσιων δραστηριοτήτων βάση των κανονισμών. To θέμα περιπλέκεται περαιτέρω λόγω του ότι η δικαιοδοσία των παράκτιων κρατών σταματά σε συγκεκριμένα όρια απ’ όπου και ξεκινούν οι «ανοιχτές θάλασσες» (high seas) και οι «περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας» (Areas Beyond National Jurisdiction - ABNJ). Αυτές δεν εμπίπτουν εντός της δικαιοδοσίας συγκεκριμένων χωρών κι έτσι τα κράτη καλούνται να δουλέψουν μαζί ώστε να προστατεύσουν συλλογικά το θαλάσσιο περιβάλλον σε αυτές τις περιοχές. Αυτή η Δ.Ε. λαμβάνει υπόψη όλα τα παραπάνω και προσπαθεί να αναδείξει τους τρόπους με τους οποίους τα κράτη μπορούν να διασφαλίσουν την προστασία των περιοχών πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας με βάση την προαναφερθέντα σύμβαση του ΟΗΕ κι έτσι να καταλήξει ότι αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω ουσιαστικής κρατικής συνεργασίας. Εξετάζονται επιπλέον συστάσεις οι οποίες αναδεικνύουν τα πρακτικά βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν τα κράτη ώστε να διασφαλίσουν επιτυχώς το μέλλον των ωκεανών στις περιοχές πέραν της εθνικής δικαιοδοσίας.