An enquiry into the importance of soft skills for shipping operations with regard to Oil Companies International Marine Forum’s (OCIMF) Tanker Management Self-assessment (TMSA) programme for tanker ship management companies and the implementation of soft skill-related practices to their Safety Management System (SMS)

Abstract

Αυτή η διπλωματική εργασία ερευνά την σημασία των soft skills – των επικοινωνιακών και διαπροσωπικών δεξιοτήτων – στο εργασιακό περιβάλλον της ναυτιλίας, το οποίο σε καμία περίπτωση δεν περιορίζεται στα γραφεία των διαχειριστριών εταιρειών αλλά κυρίως επεκτείνεται και περιλαμβάνει το πλοίο και τους ανθρώπους του. Με τα soft skills να αποτελούν το μείζον θέμα και πεδίο ερευνητικής ενασχόλησης της εργασίας, αναγνωρίζεται ότι μια εκτενής συζήτηση γύρω από τον ανθρώπινο παράγοντα (human factor/element) πρέπει να προηγηθεί της αναφοράς στα soft skills. Έτσι, προκειμένου να θεμελιωθεί η εργασία και να οριστεί η σημαντικότητα των soft skills στο χώρο της ναυτιλίας προηγείται η αναγνώριση της κεφαλαιώδους σημασίας του ανθρώπου – των ναυτικών και του προσωπικού στη ξηρά – για την ασφαλή περάτωση των λειτουργικών δραστηριοτήτων τόσο εν πλω όσο και στη ξηρά. Με την έννοια ασφάλεια υιοθετείται η αγγλική ερμηνεία του όρου η οποία είναι διττή περιλαμβάνοντας τόσο στοιχεία του safety όσο και του quality. Ομολογουμένως όμως η εργασία αυτή κυρίως επικεντρώνεται στην αλληλεπίδραση των soft skills και της κουλτούρας ασφάλειας (safety culture) των ναυτιλιακών εταιρειών. Μνεία ωστόσο γίνεται και στο καθεστώς ασφάλειας ως security. Οροθετείται αρχικά η συζήτηση για τα soft skills γύρω από τους τέσσερις πυλώνες της ναυτιλιακής νομοθεσίας, ήτοι τις συμβάσεις SOLAS, MARPOL, STCW και MLC. Αναζητείται που και πως γίνεται αναφορά σε πρακτικές όπου εντοπίζεται η ανάγκη ανθρώπινης αλληλεπίδρασης, εφαρμογής διαπροσωπικών δεξιοτήτων και απαιτείται η ανάπτυξη δομών εκπαίδευσης των ανθρώπων σε θέματα που ξεπερνούν την αυστηρή τεχνοκρατική κατάρτιση και άπτονται των ανθρώπινων σχέσεων και διαπροσωπικών αλληλεπιδράσεων. Με βάση τα παραπάνω, η εργασία αναζητά τη σημασία και την εφαρμογή των soft skills στο πρόγραμμα Tanker Management Self-Assessment (TMSA) του OCIMF, αναγνωρίζοντας τα βήματα που έχει πραγματοποιήσει ο οργανισμός στην εισαγωγή των soft skills στο καθημερινό λεξιλόγιο της ναυτιλίας και στις δομές ασφαλούς διαχείρισης. Σε συνέχεια των παραπάνω γίνεται προσπάθεια ύστερα να αναζητηθεί η σημαντικότητα των soft skills σε άλλες βιομηχανίες με αναφορές σε πρακτικές άλλων κλάδων και ανάλυση του βαθμού υιοθέτησης και διασποράς των soft skills στην λειτουργία τους. Τέλος, έχοντας αναφέρει τα παραπάνω, αναφέρονται τα soft skills που βρίσκουν άμεση εφαρμογή στο χώρο της ναυτιλίας και επιχειρείται να προταθεί μια μεθοδολογία για την εισαγωγή πρακτικών που βασίζονται σε αυτά στις δομές διαχείρισης και στα πρωτόκολλα ασφαλούς διαχείρισης των διαχειριστριών ναυτιλιακών εταιριών. Τα soft skills – οι δεξιότητες των ανθρώπων που επιτρέπουν την επιτυχή αλληλεπίδραση με τον κοινωνικό τους ιστό και τη μετάδοση μηνυμάτων, εντολών και συναισθημάτων – έχουν εισχωρήσει στο σύγχρονο λεξιλόγιο του εργασιακού περιβάλλοντος. Οι απολήξεις τους ξεφεύγουν από τον εργασιακό χώρο με τη συζήτηση για τη σημασία των soft skills και την εκπαίδευση πάνω σε αυτά να βρίσκει γόνιμο έδαφος σε διαφορετικές εκφάνσεις της ζωής μας όπου η αλληλεπίδραση μας με άλλα άτομα είναι αναγκαία.