Ενίσχυση δεξιοτήτων 21ου αιώνα στη τεχνολογικά υποστηριζόμενη μάθηση: η αποτελεσματικότητα ενός e-Lab βασισμένου στη μεθοδολογία Project Based Learning (PrjBL) για την ανάπτυξη δεξιοτήτων του 21ου αιώνα

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες, η ανάγκη για τη δια βίου μάθηση, αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα θέματα μελέτης της διεθνούς βιβλιογραφίας. Πιο συγκεκριμένα, η έμφαση των ερευνών αυτών εντοπίζεται στην ανάπτυξη δεξιοτήτων 21ου αιώνα (Soft Skills) και συγκεκριμένα της συνεργασίας (collaboration), της επικοινωνίας (communication) και της κριτικής σκέψης (critical thinking). Ο παραδοσιακός τρόπος μάθησης και διδασκαλίας όμως αποτελεί τροχοπέδη στην καλλιέργεια των παραπάνω δεξιοτήτων εφόσον η τεχνολογικά υποστηριζόμενη μάθηση, ακόμα και σήμερα εφαρμόζεται διστακτικά. Προκειμένου να προωθηθούν οι δεξιότητες αυτές σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε ένα ηλεκτρονικό εργαστήριο (e-Lab) στη συνεργατική πλατφόρμα μάθησης Moodle για την ενίσχυση μαθημάτων ψυχολογίας πανεπιστημιακού επιπέδου και απευθυνόταν σε φοιτητές που είχαν ολοκληρώσει τις μεταπτυχιακές τους σπουδές και οικειοθελώς αποδέχτηκαν τη πρόσκληση συμμετοχής στο e-Lab. Η θεωρία μάθησης που αξιοποιήθηκε για το σχεδιασμό και την υλοποίηση του εκπαιδευτικού σεναρίου του e-Lab ήταν η Project Based Learning σε συνδυασμό με συνεργατικές στρατηγικές μάθησης (STAD, TPS, Brainstorming) ώστε οι εκπαιδευόμενοι να φέρουν εις πέρας τις δραστηριότητες που τους είχαν ανατεθεί. Οι εκπαιδευόμενοι δημιούργησαν ομάδες δύο ατόμων προκειμένου να συνεργαστούν και να φέρουν εις πέρας τις δραστηριότητες που περιλάμβανε το e-Lab ώστε να ολοκληρώσουν την εκπαιδευτική παρέμβαση και να καταφέρουν να «αποδράσουν» από το εικονικό αυτό εργαστήριο. Ο τρόπος για να συμβούν τα παραπάνω ήταν η αξιοποίηση των συνεργατικών στρατηγικών μάθησης στην εκπαιδευτική πλατφόρμα Moodle. Από τη ποιοτική και ποσοτική ανάλυση των δεδομένων με τις συγκρίσεις και τις αναλύσεις των ερωτηματολογίων τόσο πριν όσο και μετά τη πειραματική διαδικασία προέκυψε ότι οι συμμετέχοντες όσον αφορά τις δεξιότητες της συνεργασίας και της επικοινωνίας διατηρήθηκαν στα ίδια επίπεδα τόσο πριν όσο και μετά τη διαδικασία. Αντίθετα, παρατηρήθηκε ενίσχυση της δεξιότητας της κριτικής τους σκέψης στα ερωτηματολόγια που μετρήθηκαν μετά το πέρας της διαδικασίας επομένως, ένα ηλεκτρονικό μάθημα με τη μορφή ηλεκτρονικού εργαστηρίου (e-lab) μπορεί να θεωρηθεί ένας αποτελεσματικός τρόπος μάθησης με σκοπό την ενίσχυση των δεξιοτήτων του 21ου αιώνα. Η συμβολή της παρούσας διπλωματικής εργασίας λοιπόν, επικεντρώνεται στα αποτελέσματα που προέκυψαν με σκοπό να κατανοηθεί ότι ένας εναλλακτικός τρόπος μάθησης και διδασκαλίας που περιλαμβάνει την αξιοποίηση ψηφιακών μέσων μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά και ενισχυτικά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων του 21ου αιώνα.