Πολυγλωσσία και πολυπολιτισμικότητα ως μέσα για την προώθηση της διαπολιτισμικής αγωγής κι εκπαίδευσης. Πολίτικες εκπαίδευσης για τη διαχείριση της πολιτισμικής ετερότητας στην Ευρώπη και την Ελλάδα. Συγκριτική μελέτη Ελλάδα - Σουηδία - Γερμανία

Abstract

Ο 21ος αιώνας έρχεται αντιμέτωπος αρχικά με τα όλο και αυξανόμενα κύματα μεταναστών κι έπειτα με τις συνεχείς ροές προσφύγων στην Ευρώπη. Η σύνθεση λοιπόν του μαθητικού πληθυσμού αλλάζει. Ένα κύριο πρόβλημα που έχει αναδειχθεί και καλείται να διαχειριστεί το σύγχρονο σχολείο είναι οι ανισότητες κοινωνικών, γλωσσικών και πολιτισμικών παραγόντων που οφείλονται στο πολιτισμικά ετερογενές σώμα των μαθητών. Η παρουσία μεγάλων αριθμών μαθητών από διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα έχει σημαντικές επιπτώσεις στα εκπαιδευτικά συστήματα. Τα σχολεία πρέπει να προσαρμοστούν στην παρουσία των μαθητών αυτών και να αντιμετωπίσουν τις ιδιαίτερες ανάγκες τους φροντίζοντας παράλληλα να παρέχουν υψηλή ποιότητα και ισότιμη εκπαίδευση. Οι έννοιες της πολυγλωσσίας, της πολυπολιτισμικότητας και της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι πλέον κυρίαρχες στη σύγχρονη σχολική πραγματικότητα κι αναπόσπαστο κομμάτι της εκπαιδευτικής πολιτικής που έχει ως στόχο την κοινωνική ένταξη και την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού. Η Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω θεσμικών ρυθμίσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων δίνει τις κατευθυντήριες γραμμές για την επίτευξη των παραπάνω στόχων κι η υλοποίηση τους άπτεται στα κράτη μέλη. Στην παρούσα εργασία γίνεται συγκριτική μελέτη του εκπαιδευτικού συστήματος της Ελλάδας, της Σουηδίας και της Γερμανίας ως προς την αντιμετώπιση της πολιτισμικής ετερογένειας στη σχολική τάξη μέσα από την ανάλυση του εκπαιδευτικού τους συστήματος, τα μέτρα προώθησης της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης, τα αναλυτικά προγράμματα και την γλωσσική εκπαίδευση.