Νομικά ζητήματα του Αρκτικού Ωκεανού

Abstract

Καθώς ο 21ος ξεδιπλώνεται, ο Αρκτικός Ωκεανός εξακολουθεί να είναι το θέμα συζήτησης και να είναι υπό την διεκδίκηση πολλών χωρών. Η αύξηση της θερμοκρασίας και η μείωση του θαλάσσιου πάγου, έχουν σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων προκλήσεων αλλά και προστριβών μεταξύ των κρατών. Στόχος αυτής της εργασίας είναι να αναλυθεί και να προσδιοριστεί αρχικά γεωγραφικά ο χώρος για τον οποίο η Αρκτική έχει γίνει ῾το μήλον της Έριδος῾. Πώς έχει αλλάξει κλιματολογικά ο τόπος αυτός. Ποια ήταν και είναι η γεωπολιτική αξία της Αρκτικής, καθώς και ποίοι παράγοντες έχουν συμβάλλει στην αύξηση του ενδιαφέροντος για την περιοχή αυτή. Ιδιαίτερη αναφορά θα γίνει στους πόρους και στις νέες θαλάσσιες οδούς που ανοίγονται αλλά και στα κράτη που την διεκδικούν. Στη συνέχεια, θα γίνει μνεία στο νομικό καθεστώς που επικρατεί στην Αρκτική με τις διμερείς συμφωνίες που έχουν γίνει μέχρις ώρας και με τους περιφερειακούς οργανισμούς που έχουν δημιουργηθεί από τα κράτη. Η αναφορά στο Αρκτικό Συμβούλιο είναι επιβεβλημένη καθώς και αποτελεί το ανώτατο φόρουμ συνεργασίας μεταξύ των οκτώ αρκτικών κρατών. Ακολουθεί αναφορά στην UNCLOS σε σχέση με τον Αρκτικό Ωκεανό και τις ενέργειες που έχουν κάνει τα παράκτια κράτη στην CLCS. Ως αποτέλεσμα των ενεργειών αυτών δημιουργήθηκαν οι περιοχές συμφωνίας και οι περιοχές διαφωνίας στα Αρκτικά κράτη, όπου θα οριστούν και δίνονται έμφαση στις δεύτερες. Ακολούθως, θα γίνει προσπάθεια να σημειωθούν και να αναλυθούν μέσα από τα ιστορικά γεγονότα τα νομικά πλαίσια που στηρίζουν τα κράτη τις διεκδικήσεις τους. Τέλος, θα αναλυθούν οι κινήσεις των παράκτιων κρατών για τα συμφέροντα στην περιοχή της Αρκτικής, καθώς θα γίνει αναφορά στα νομικά κενά της περιοχής στην Ανταρκτική Συνθήκη και στις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στην Αρκτική και Ανταρκτική. Επίσης, θα επισημανθούν τα νομικά κενά που προκύπτουν στον Αρκτικό Ωκεανό και θα εξεταστεί η προοπτική δημιουργίας μιας νέας αρκτικής συνθήκης σαν αυτή της Ανταρκτικής.