Αστική ευθύνη προς αποζημίωση λόγω ρύπανσης του περιβάλλοντος από δραστηριότητες σχετικές με τη ναυτιλία

Abstract

Η θάλασσα αποτελεί την απαρχή της ζωής. Από νερό καλύπτεται το 71% περίπου της γης ενώ το 80% περίπου των ζωντανών οργανισμών βρίσκεται στη θάλασσα. Εξαιτίας της ναυτιλίας δε ο άνθρωπος εξασφάλισε όχι μόνο την ευρύτερη επικοινωνία αλλά και τη μεταφορά προσώπων και προϊόντων, γεγονός που οδήγησε δίχως αμφιβολία στην ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας. Οι δραστηριότητες ωστόσο που συνδέονται με τη ναυτιλία έχουν δυστυχώς και αρνητικές συνέπειες, η σημαντικότερη μάλιστα των οποίων συνίσταται στην προσβολή των περιβαλλοντικών αγαθών, στη ρύπανση του περιβάλλοντος. Ως εκ τούτου, οι προκλήσεις για την προστασία και αναβάθμιση του θαλασσίου περιβάλλοντος πρέπει να αποτελούν προτεραιότητα σε ένα κόσμο ταχύτατων εξελίξεων σε εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο. Η περιβαλλοντική προστασία λοιπόν αποτελεί υποχρέωση του κράτους αλλά και καθήκον όλως μας, με αποτέλεσμα να έχουν τεθεί κανόνες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο ούτως ώστε να αποφευχθεί η θαλάσσια ρύπανση. Προς την κατεύθυνση αυτή σπουδαίο ρόλο στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο κατέχουν οι ιδρυτικές εξωσυμβατικής ευθύνης διατάξεις προς αποζημίωση, οι οποίες στο πεδίο των περιβαλλοντικών ζημιών που σχετίζονται με τη ναυτιλία περιλαμβάνονται κατά βάση σε ειδικά νομοθετήματα. Στην παρούσα εργασία, αφού γίνεται πρώτα μια σύντομη εισαγωγή στην έννοια του περιβάλλοντος και της θαλάσσιας ρύπανσης, στη συνέχεια επιχειρείται μια εκτεταμένη μελέτη στο ισχύον νομοθετικό πλαίσιο στην Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Αστική Ευθύνη με βάση τις γενικές διατάξεις. Η αδικοπρακτική ευθύνη βάσει της διάταξης του άρθρου 914 Α.Κ. αποτελεί σημείο αναφοράς ενώ επιπρόσθετα περιγράφονται και αναλύονται η ευθύνη κατ’ άρθρο 919, 71 και 922 Α.Κ. αντίστοιχα, καθώς και η υποχρέωση αποζημίωσης όπως καθορίζεται κατ’ άρ. 104, 105 και 106 ΕισΝΑΚ. Τέλος στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζεται διεξοδικά η Αστική Ευθύνη με βάση ειδικές διατάξεις.