Ξένες άμεσες επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα: η περίπτωση της Ελλάδας

Abstract

Η οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα μας τα τελευταία χρόνια είναι ίσως η ευκαιρία της να εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, ανάμεσα στα οποία είναι η κομβική γεωγραφική της θέση και ο φυσικός της πλούτος. Ο ενεργειακός τομέας προσφέρει σημαντικές ευκαιρίες, που μπορούν να δώσουν ώθηση στην επιχειρηματικότητα και να συμβάλλουν στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Το όχημα που μπορεί να οδηγήσει την χώρα στην ανάπτυξη εν μέσω κρίσης και έλλειψης ρευστότητας είναι οι άμεσες ξένες επενδύσεις. Παρά τις δυσμενείς επικρατούσες συνθήκες το επενδυτικό ενδιαφέρον στον τομέα της ενέργειας παραμένει υψηλό, αλλά απέχει πολύ από τον επιδιωκόμενο σκοπό. Παρά το ότι η χώρα μας φαίνεται να είναι «μήλον της έριδος» για τους επενδυτές, οι ανασταλτικοί παράγοντες της οικονομίας μας για τον ξένο επενδυτή είναι πολλοί. Οι υψηλοί και διαρκώς μεταβαλλόμενοι φορολογικοί συντελεστές, η ατέρμονη γραφειοκρατία, η έλλειψη ρευστότητας, το δαιδαλώδες νομοθετικό πλαίσιο, μπαίνουν εμπόδια στο επενδυτικό ενδιαφέρον. Για να γίνει δελεαστική για τους επενδυτές η χώρα μας δεν αρκεί η πρώτη ύλη της. Πρέπει να γίνουν βαθιές μεταρρυθμίσεις σε τομείς που είναι στάσιμοι επί δεκαετίες. Όταν γίνει αντιληπτή η συμβολή των ξένων άμεσων επενδύσεων στην οικονομία μιας χώρας, τότε η Ελλάδα θα άρει τα εμπόδια και θα ανοίξει διαύλους για την είσοδο επενδυτικών κεφαλαίων σε έναν τομέα που φαίνεται να έχει προβάδισμα από τη φύση της, στον ενεργειακό. Η παρούσα διπλωματική εργασία ασχολείται με τις ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα και ειδικά στον ενεργειακό τομέα. Στο πρώτο κεφάλαιο αυτής, παρατίθενται κάποιες γενικές έννοιες, όπως αυτή της ξένης άμεσης επένδυσης και ιδίως της προστατευόμενης επένδυσης, γίνεται μια ιστορική αναδρομή του νομοθετικού πλαισίου των ΞΑΕ στην Ελλάδα και μια ανασκόπηση των πλεονεκτημάτων της εισροής ξένων κεφαλαίων για την οικονομία μιας χώρας. Στο δεύτερο κεφάλαιο εξετάζονται τα αντικίνητρα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων γενικότερα και ειδικότερα στην ελληνική οικονομία. Εν συνεχεία αναλύονται τεχνικές για την προώθηση και την προστασία, που μπορεί να υιοθετήσει μια οικονομία για να καταστεί ελκυστική για νέους επενδυτές. Στο ίδιο κεφάλαιο, εξετάζονται οι εγγυήσεις που πρέπει να αναλαμβάνει το κράτος υποδοχής, αλλά και ορισμένοι περιορισμοί, που λόγω της κυριαρχίας επί των εσωτερικών του υποθέσεων, μπορεί να θέσει και ο τρόπος επίλυσης των διεθνών επενδυτικών διαφορών. Τέλος, στο τρίτο κεφάλαιο, εξειδικεύονται οι ξένες επενδύσεις στον ενεργειακό τομέα, αναλύονται ευκαιρίες και συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας, που μπορούν να την καταστήσουν επενδυτικό παράδεισο και εξετάζονται οι σπουδαιότερες επενδύσεις, που βρίσκονται σήμερα στο στάδιο της υλοποίησης.