Μέθοδοι χρηματοδότησης ταμείων συντάξεων

Abstract

Τα Συστήματα Κοινωνικής Ασφάλισης αντιμετωπίζουν την τελευταία τριακονταετία μια παρατεταμένη «κρίση», που εκδηλώνεται τόσο με την ανισορροπία στο ισοζύγιο ικανοποίησης των κοινωνικό- ασφαλιστικών αναγκών, όσο και με την ανισορροπία του οικονομικού τους ισοζυγίου (Θεοδωρουλάκης & Κουμαριανός, 2012). Η πρόσφατη οικονομική κρίση και ύφεση με την αύξηση και τη διατήρηση της ανεργίας κατά τα επόμενα χρόνια σε υψηλά επίπεδα, τη συρρίκνωση της απασχόλησης και τη γήρανση του πληθυσμού, στερεί το σύστημα κοινωνικής προστασίας από σημαντικούς πόρους που επηρεάζουν αρνητικά τη βιωσιμότητα και την κοινωνική του αποτελεσματικότητα. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα η αύξηση της επίσημης ανεργίας στο επίπεδο των 900.000 ανέργων αποστερεί το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης από πόρους της τάξης των 4,5 δισ. ευρώ ή 2% του ΑΕΠ το χρόνο. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η παρουσίαση του σχεδιασμού ενός συστήματος ασφάλισης, ο οποίος γίνεται με βάση τον τύπο και το επίπεδο των παροχών που παρέχονται, τα άτομα στα οποία γίνεται η πληρωμή των παροχών καθώς και με τη φύση των συνθηκών που γίνεται η πληρωμή αυτών των παροχών. Παρουσιάζονται οι μέθοδοι χρηματοδότησης ενός συνταξιοδοτικού προγράμματος, το οποίο έχει ως πηγές εισοδήματος τα κέρδη των επενδύσεων, τις εισφορές των εργαζομένων και τις εισφορές των εργοδοτών. Προκειμένου να γίνει κατανοητό το πόσο σημαντικός είναι ο σχεδιασμός ενός συνταξιοδοτικού προγράμματος στην κοινωνική και οικονομική ευημερία, παρουσιάζονται τα βασικά χαρακτηριστικά των ταμείων συνταξιοδότησης σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς και η επάρκεια και η βιωσιμότητά τους.Επίσης αναλύεται το ελληνικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, αναδεικνύονται τα βασικά προβλήματά του και στοιχειοθετείται η ανάγκη μίας συνολικής μεταρρύθμισης του, αναλύοντας τις βασικές συνιστώσες της προσπάθειας για το συνολικό σχεδιασμό ενός συστήματος κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Τέλος, παρουσιάζεται μία πρόταση για ένα νέο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης λαμβάνοντας υπόψιν σημαντικές παραμέτρους της ελληνικής πραγματικότητας και έχοντας ως βασικό γνώμονα την ίση μεταχείριση των ασφαλισμένων και των συνταξιούχων τόσο μέσα σε κάθε γενεά όσο και διαχρονικά μεταξύ των γενεών.