Μέτρηση του επιπέδου ανταγωνισμού στους κλάδους της ελληνικής οικονομίας: εμπειρική και θεωρητική διερεύνηση

Abstract

Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση του βαθμού του ανταγωνισμού στους επιμέρους κλάδους των δύο βασικών τομέων της ελληνικής οικονομίας, αυτών της μεταποίησης και των υπηρεσιών. Η εκτίμηση της έντασης του ανταγωνισμού, πραγματοποιείται μέσω του σχετικού υπολογισμού, βάση οικονομετρικής ανάλυσης, των δεικτών του περιθωρίου κέρδους και της μονοπωλιακής ισχύος στην εκάστοτε αγορά, κατά συνέπεια. Η χρονική περίοδος που θα διερευνηθεί για το ακόλουθο πόνημα περιλαμβάνει τις χρονιές από το 1970 έως και το 2007. Για την ανάδειξη των απαιτούμενων αποτελεσμάτων χρησιμοποιήθηκε η σχετική μεθοδολογία που έχει αναπτυχθεί από τον Roeger σε προηγούμενη μελέτη του, σε αντίστοιχα ερευνητικά αντικείμενα. Τα εμπειρικά αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις του μεταποιητικού βιομηχανικού κλάδου καθώς και οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των υπηρεσιών, λειτουργούν εντός μη ανταγωνιστικών συνθηκών. Παράλληλα, ο μέσος όρος των δεικτών mark-up παρουσιάζει ετερογένεια ανάμεσα στους διάφορους τομείς, με τον κλάδο της βιομηχανίας να κατέχει υψηλότερoυς δείκτες mark up (περιθώρια κέρδους) κατά μέσο όρο, από τον τομέα των υπηρεσιών. Επίσης πραγματοποιείται εκτίμηση των σχετικών δεικτών περιθωρίων κέρδους για συγκεκριμένες χρονικές περιόδους εντός της εξεταζόμενης χρονικής περιόδου, με σκοπό την ανάδειξη της μεταβολής του βαθμού του ανταγωνισμού μέσα στο χρόνο. Για την εκτίμηση και την εγκυρότητα των οικονομετρικών ευρημάτων της έρευνας χρησιμοποιήθηκε κατά βάση η μέθοδος ανάλυσης παλινδρόμησης των Ελαχίστων Τετραγώνων (OLS) σε συνδυασμό με την 2 Σταδίων Ελαχίστων Τετραγώνων (2SLS) μέθοδο, οι οποίες και ανέδειξαν πανομοιότυπες εκτιμήσεις των σχετικών συντελεστών. Τέλος, τα αποτελέσματα της ανάλυσής μας παρέχουν αρκετά ενδιαφέροντα συμπεράσματα και στοιχεία, που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμα τόσο και για μελλοντικές - παρόμοιες με το αντικείμενο ανάλυσης – μελέτες όσο και για τους υπεύθυνους χάραξης ρυθμιστικής πολιτικής των αγορών, λαμβάνοντας πάντα υπόψη την οικονομική κρίση που πλήττει μέχρι και σήμερα τη χώρα μας.