Ο ρόλος της πληροφόρησης (intelligence) στη διαχείριση κρίσεων : περιπτωσιολογική μελέτη της κρίσης των πυραύλων της Κούβας

Abstract

Η παρούσα εργασία πραγματεύεται την Κρίση των πυραύλων της Κούβας, το σημαντικότερο για πολλούς γεγονός του Ψυχρού Πολέμου. Ήταν τέτοια η βαρύτητα του συγκεκριμένου γεγονότος, που συνέβαλε στην διαμόρφωση του υποπεδίου της διαχείρισης κρίσεων και αποτελεί έκτοτε την πιο σημαντική ιστορική πηγή για τη μελέτη της. Η κρίση της Κούβας σχετίζεται κυρίως με δύο γεγονότα. Πρώτον, με την αποτυχία της Αμερικανικής Υπηρεσίας Πληροφοριών να προβλέψει την εγκατάσταση των Σοβιετικών βαλλιστικών πυραύλων στην Κούβα. Δεύτερον, με την επιτυχή διαχείρισή της από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Kennedy, αφού οι Σοβιετικοί απέσυραν τους πυραύλους και αποφεύχθηκε ένας πυρηνικός πόλεμος. Αντικειμενικός σκοπός της εργασίας είναι η ανάδειξη του ρόλου της πληροφόρησης στην επιτυχή διαχείριση της κρίσης από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Επίσης, θα αναλυθούν οι μεταβλητές της διαχείρισης κρίσης, οι στρατηγικές που μπορεί να ακολουθήσει ένας κράτος σε μια κρίση, αλλά και οι παθογένειες που παρουσιάζουν τόσο η διαχείριση κρίσεων, όσο και η πληροφόρηση. Η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε, είναι αυτή της περιπτωσιολογικής έρευνας. Έγινε λεπτομερής ανάλυση της κρίσης των πυραύλων της Κούβας, με σκοπό να διαπιστώσουμε εάν τα γεγονότα συνέβησαν με τον “προβλεπόμενο” τρόπο, καθώς επίσης και εάν οι δύο υπερδυνάμεις συμπεριφέρθηκαν με τον τρόπο που προβλέπει η θεωρία. Αρχικά, έγινε παράθεση και ανάπτυξη της θεωρίας προς τεκμηρίωση του θέματος. Στη συνέχεια αναλύθηκε ο ρόλος της πληροφόρησης των εμπλεκομένων στην κρίση κρατών και πως διαχειρίστηκαν την κρίση οι δύο υπερδυνάμεις. Τέλος, αξιολογήθηκε η αποτελεσματικότητα των Υπηρεσιών Πληροφόρησης, αλλά και η αποτελεσματικότητα των στρατηγικών που επέλεξαν οι Kennedy και Khrushchev. Τα συμπεράσματα της εργασίας, επιβεβαιώνουν την άποψη του McNamara ότι “δεν υπάρχει τίποτα σαν τη διαχείριση κρίσεων”, καθώς και τον κομβικό ρόλο που παίζει η πληροφόρηση στην έγκαιρη προειδοποίηση των διαμορφωτών πολιτικής πριν την έναρξη της κρίσης, αλλά και στη συνεχή παροχή με αξιόπιστα και επαρκή στοιχεία για τις προθέσεις του αντιπάλου.