Νομική και τεχνική προσέγγιση του φαινομένου της μη ζητηθείσας (αυτόκλητης) εμπορικής επικοινωνίας (spamming)

Abstract

Μία από τις πιο χρήσιμες και δημοφιλείς υπηρεσίες του διαδικτύου (Internet) είναι η ανταλλαγή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (e-mail). Κάθε χρήστης αυτής της υπηρεσίας αποκτά αργά ή γρήγορα την πρώτη του επαφή με το λεγόμενο «σπαμ» (spam). Πρόκειται συνήθως για μηνύματα εμπορικού περιεχομένου που στοχεύουν στη διαφήμιση κάποιου προϊόντος ή υπηρεσίας, τα οποία καταλήγουν στην ηλεκτρονική θυρίδα του παραλήπτη χωρίς ο τελευταίος να τα έχει ζητήσει ποτέ ή να γνωρίζει τον αποστολέα τους. Τα μηνύματα σπαμ, όμως, δεν περιορίζονται μόνο στην παρενοχλητική εμπορική επικοινωνία, καθώς πολλές φορές διευκολύνουν απάτες, προσφέρουν πορνογραφικό υλικό ή εμπεριέχουν επικίνδυνα αρχεία, επιφυλάσσοντας δυσάρεστες εκπλήξεις και κινδύνους, ικανούς να ταλαιπωρήσουν τους έμπειρους χρήστες αλλά και να απογοητεύσουν τους νεόκοπους του κυβερνοχώρου. Σκοπός της παρούσης εργασίας είναι η μελέτη του φαινομένου spam από δύο οπτικές γωνίες καθώς αναλύονται τόσο τα νομικά ζητήματα όσο και τα τεχνολογικά θέματα που ανακύπτουν. Έτσι, στο πρώτο μέρος αναπτύσσεται η νομική αντιμετώπιση του θέματος, εξετάζεται το νομικό καθεστώς που ισχύει στην Ελλάδα, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις Η.Π.Α., μελετάται η ανάπτυξη του φαινομένου σε τομείς πέραν του διαδικτύου (κινητή τηλεφωνία, πολιτική επικοινωνία), καθώς και η άμεση σχέση αυτού με τη προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και τη διαφήμιση. Στο δεύτερο μέρος, το θέμα προσεγγίζεται από τεχνολογικής απόψεως, μελετώνται οι τρόποι συλλογής και επεξεργασίας ηλεκτρονικών διευθύνσεων, η αποστολή μηνυμάτων spam σε αυτές, η πλαστογράφηση στοιχείων και τα φαινόμενα «phising» και «pharming».