Το μέλλον του διεθνούς νομισματικού συστήματος : διεθνές σύστημα και νομισματικά καθεστώτα

Abstract

Ο σκοπός της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι να μελετηθεί η σχέση μεταξύ του Διεθνούς Συστήματος και των Διεθνών Συναλλαγματικών Καθεστώτων, καθώς και να δοθεί μια τεκμηριωμένη εκτίμηση για τη μελλοντική μορφή του Διεθνούς Συναλλαγματικού Καθεστώτος. Βασικές υποθέσεις της παρούσας μελέτης αποτελούν η άναρχη μορφή του διεθνούς συστήματος, η κυριαρχία του κράτους ως βασικός δρών του διεθνούς συστήματος, που ως τέτοιος έχει πρωταρχικό στόχο την επιβίωση του. Μελετώντας την οικονομική ιστορία καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι οι διεθνείς οικονομικές σχέσεις αποτελούν μέρος των διεθνών σχέσεων και ως τέτοιο, κατά κύριο λόγο, επηρεάζονται από την εκάστοτε ισορροπία ισχύος μεταξύ των κρατών και όχι απαραίτητα από την ορθή οικονομική σκέψη. Καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του διεθνούς συναλλαγματικού καθεστώτος διαδραματίζει η μορφή του διεθνούς συστήματος καθώς και ο καταμερισμός ισχύος σε αυτό. Συνοπτικά οι στόχοι ενός κράτους επηρεάζονται καθοριστικά από τη δομή του διεθνούς συστήματος και την ισορροπία ισχύος σ' αυτό. Με την σειρά τους οι στόχοι που θέτει ένα κράτος επηρεάζουν και καθορίζουν τον τρόπο με τον οποίο θα διαχειριστεί τα οικονομικά ζητήματα και τις πολιτικές του (οικονομικές, κοινωνικές κλπ) τις οποίες θα ε-εφαρμόσει. Το γεγονός αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι ανάλογα με τη μορφή που θα λάβει το διεθνές σύστημα, μονοπολικό, διπολικό ή πολυπολικό, θα επηρεαστεί ανάλογα και τόσο η μορφή, όσο και η πιθανότητα εγκαθίδρυσης του διεθνούς συναλλαγματικού καθεστώτος. Από τα έως τώρα χαρακτηριστικά του υπό διαμόρφωση διεθνούς συστήματος, το πιθανότερο σενάριο για τη μελλοντική μορφή του είναι το πολυπολικό σύστημα. Αυτό θα χαρακτηρίζεται από έλλειψη συνεργασίας και ανταγωνιστικές σχέσεις μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, σχετικά ήπιας μορφής, που ο ανταγωνισμός τους θα επικεντρώνεται στον οικονομικό, βιομηχανικό και τεχνολογικό τομέα. Σε έναν τέτοιο κόσμο οι πιθανότητες εγκαθίδρυσης ενός διεθνούς συναλλαγματικού καθεστώτος είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Πιθανότερη κρίνεται η δημιουργία βραχύβιων περιφερειακών οικονομικών ενώσεων/συνεργασιών. Μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν ιδιαίτερα αρνητική και θα έθετε σε κίνδυνο το εγχείρημα της παγκοσμιοποίησης και της φιλελευθοροποίησης της διεθνούς κοινωνίας. Για την αποφυγή αυτής της εξέλιξης είναι απαραίτητη η ανάληψη ιδιωτικής πρωτοβουλίας με στόχο, σε πρώτη φάση, την αποκρατικοποίηση της έκδοσης νομίσματος και ίσως σε δεύτερη φάση, την υιοθέτηση ενός παγκόσμιου ιδιωτικά ελεγχόμενου νομίσματος, ιδέα που χρήζει αναλυτικότερης