Η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας: υπό το πρίσμα της μάκρο- και μίκρο θεώρησης των διεθνών φαινομένων

Abstract

Η παρούσα εργασία έχει ως αντικείμενο μελέτης και ανάλυσης, την πορεία που ακολούθησε και τους εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες που επηρεάσανε το κράτος της πρώην Γιουγκοσλαβίας να οδηγηθεί στη διάλυση του τη δεκαετία του 1990. Πρόκειται για ένα διεθνές φαινόμενο το οποίο αποτελεί πλέον κατοχυρωμένη κρατική και διεθνολογική ιστορική πραγματικότητα και ως ζήτημα ιστορικό με χαρακτηριστικά πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά και θρησκευτικά θα αναλυθεί και παρακάτω. Τα πάντα συναρτώνται με τα πάντα και τα έσχατα και γενικότερα ζητήματα έχουν χειροπιαστή υπόσταση μονάχα μέσα σε συγκεκριμένες ιστορικές καταστάσεις - κάτι που αποτελεί διαπίστωση που μπορεί είτε να οδηγήσει σε μια βαθύτερη κατανόηση, είτε να σπείρει σύγχυση. Ποιοι «παράγοντες» διαμόρφωσαν την ιστορική ζωή, αν η δράση τους μπορεί να διατυπωθεί σε «νόμους», σε ποιό βαθμό και πόσο είναι οι άνθρωποι «δημιουργοί» της ιστορίας τους ή αυτή διαμορφώνεται ανεξάρτητα από τη θέληση τους και αν όχι από ποιόν, και κατά πόσο υπάρχει «πρόοδος» και τελικός «σκοπός», αποτελούν μονάχα κάποια από τα βασικά ερωτήματα που μας οδήγησαν στην επιλογή αυτού του θέματος και στη συνέχεια στη συγγραφή αυτής της μελέτης. Μέσα από την ανάλυση που ακολουθεί, σκοπός δεν είναι να προωθήσουμε μια συγκεκριμένη άποψη ή θέση, να καταλήξουμε σε συμπεράσματα ή να προτείνουμε μελλοντικές προοπτικές και λύσεις. Σε αυτό άλλωστε έχουν προβεί ήδη διακεκριμένοι και εξειδικευμένοι θεωρητικοί και μελετητές και σε αυτούς θεωρούμε πως οφείλουμε να αφήσουμε το χώρο για κάτι τέτοιο. Η εμφάνιση, καθώς και η διαμόρφωση κρατικών και διεθνών διενέξεων και συγκρούσεων, προκύπτει μέσα στο χρόνο από μια σειρά διαδράσεων μεταξύ των διαφορετικών δρώντων και πρωταγωνιστών και οι ευθύνες δεν μπορούν να αναζητηθούν και να αποδοθούν μονάχα στη μία ή στην άλλη πλευρά. Τι συμβαίνει όμως όταν, πόσο μάλλον σε περιπτώσεις όπως αυτή της Γιουγκοσλαβίας, οι εμπλεκόμενες πλευρές είναι πάνω από δύο- σε αντίθεση με αυτό που η διεθνής κοινότητα είχε συνηθίσει και είχε αποδεχθεί να ισχύει ως βασική κληρονομιά της περιόδου του διπολισμού του Ψυχρού Πολέμου;