Η αμερικανική εξωτερική πολιτική και η υψηλή στρατηγική στο σύγχρονο διεθνές σύστημα μετά τον Ψυχρό Πόλεμο

Abstract

Η παρούσα εργασία στοχεύει σε μια ανασκόπηση της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής και Υψηλής Στρατηγικής μετά τον Ψυχρό Πόλεμο. Με θεωρητικό υπόβαθρο την προσέγγιση των διεθνών σχέσεων υπό το πρίσμα του πολιτικού ρεαλισμού και την κυριαρχία του Παραδοσιακού Παραδείγματος, γίνεται προσπάθεια να ανιχνευθούν εκείνα τα στοιχεία μεταστροφής της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής που καταδεικνύουν την επιδίωξη των ΗΠΑ να ηγεμονεύσουν στο μεταψυχροπολεμικό κόσμο και να τα αξιολογηθούν με βάση τα αποτελέσματα τους στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του. Για το σκοπό αυτό η εργασία ακολουθεί την εξής δομή. Στο πρώτο μέρος γίνεται μια προσπάθεια πρώτης θεώρησης της υψηλής στρατηγικής των ΗΠΑ αποσαφηνίζοντας κατά πρώτον τις βασικές αρχές του Παραδοσιακού Παραδείγματος και παρακολουθώντας κατά δεύτερον την προσέγγιση του Robert J. Art για την πολιτική διασφάλισης των εθνικών συμφερόντων των ΗΠΑ, επιδιώκοντας την κατανόηση της οπτικής των ΗΠΑ για το ρόλο τους στο διεθνές σύστημα ασφαλείας. Στο δεύτερο μέρος κρίθηκε απαραίτητο να αναδειχθούν οι σημαντικότερες παράμετροι της εξωτερικής πολιτικής και της στρατηγικής των ΗΠΑ κατά της διάρκεια της εύθραυστης διπολικής ισορροπίας του ψυχρού πολέμου και να εξεταστούν οι ομοιότητες και οι αλλαγές στην αμερικανική εξωτερική πολιτική στον μεταψυχροπολεμικό κόσμο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο. Η μελέτη των αλλαγών και των νέων προτεραιοτήτων της γίνεται για τη δεκαετία του 1990, κυρίως μέσω της άμεσης παρέμβασης των ΗΠΑ στο βαλκανικό πολιτικό και συνοριακό χάρτη, ενώ για την αυγή του 21ου αιώνα εδράζεται στο χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου και στον συνεπακόλουθο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας. Το τρίτο μέρος αποτελεί έναν εκτενή συμπερασματικό επίλογο στον οποίο συνοψίζονται τα βασικά συμπεράσματα και αναδεικνύονται σημαντικές παράμετροι του αναδυόμενου πολυπολικού κόσμου όπως αυτός διαμορφώνεται την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα υπό την καταλυτική επίδραση της ηγεμονεύουσας αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής και των εγγενών αντιφάσεων της.