Γενεσιουργά αίτια, ιστορικοί σταθμοί και μελλοντική εξέλιξη των ευρωατλαντικών σχέσεων : βαίνοντας προς μια πλανητική ηγεμονική τάξη ή προς ένα

Abstract

Η εργασία αυτή φιλοδοξεί να αποτελέσει μια μικρή συνεισφορά στην τεράστια βιβλιογραφία που σχετίζεται με την εξέλιξη των ευρωατλαντικών σχέσεων στη μετά-ψυχροπολεμική εποχή. Βασικός της στόχος είναι η θεωρητική και εμπειρική αξιολόγηση των δύο βασικών υποδειγμάτων ανάλυσης στην επιστήμη των διεθνών σχέσεων, του ρεαλιστικού και του φιλελεύθερου. Ο έλεγχος αυτός επιχειρείται αρχικά μέσα από μια ιστορική αναδρομή από τη θεσμική δημιουργία των σχέσεων αυτών το 1949 έως και σήμερα, ακριβώς 60 χρόνια μετά. Στη συνέχεια εξετάζονται δύο υποθέσεις εργασίας οι οποίες, σύμφωνα με το γράφοντα, αποτελούν βάσει των εξεταζόμενων μεταβλητών δύο πιθανά σενάρια εξέλιξης των σχέσεων αυτών. Η πραγματοποίηση ή μη του κάθε σεναρίου αποτελεί την επιβεβαίωση ή μη της εκάστοτε θεωρίας. Απώτερος σκοπός είναι η επισήμανση των εμπειρικών αδυναμιών του φιλελεύθερου μοντέλου όσον αφορά την εξηγητική του αξία και η ανάδειξη του πολιτικού ρεαλισμού ως του κυρίαρχου μοντέλου ανάλυσης των διακρατικών σχέσεων. Ασφαλώς η πραγματοποίηση προβλέψεων για την εξέλιξη ενός τόσο δυναμικού και μεταβαλλόμενου στοιχείου όπως το διεθνές σύστημα θεωρείται εξαιρετικά επισφαλής. Η μελέτη είναι περιπτωσιολογική και όχι προφητική. Δεν προσανατολίζεται στον ακριβή προσδιορισμό της μορφής που θα λάβουν οι σχέσεις μεταξύ κρατών στις επόμενες δεκαετίες αλλά στον εμπειρικό έλεγχο των θεωριών μέσω των υποθέσεων εργασίας. Τυχόν λάθη ή παραλείψεις βαρύνουν αποκλειστικά το γράφοντα.