Η επίδραση των μικροχρηματοδοτήσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ελλάδα

Abstract

Η Μικροχρηματοδότηση ως μία καινοτόμα μορφή χρηματοδότησης έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια σε ένα κομβικό εργαλείο κοινωνικής και οικονομικής πολιτικής, προσφέροντας πρόσβαση σε χρηματοδότηση σε άτομα και ομάδες που βρίσκονται εκτός κεφαλαίων του τραπεζικού συστήματος. Στην Ευρώπη, η Μικροχρηματοδότηση αποκτά με τα χρόνια μορφή και κατεύθυνση, διαμορφώνοντας ένα οικοσύστημα που εστιάζει όχι μόνο στην καταπολέμηση του οικονομικού αποκλεισμού, αλλά και στη στήριξη της μικρής επιχειρηματικότητας, της πράσινης μετάβασης και της κοινωνικής ένταξης. Η εργασία αυτή παρακολουθεί την πορεία του θεσμού στην Ευρώπη, εξετάζοντας το πώς εξελίσσεται με τα χρόνια, εάν προσδίδει αξία και ποιους στόχους επιχειρεί να επιτύχει. Η πορεία των μικροχρηματοδοτήσεων στην Ευρώπη συμπορεύεται και με τις πολιτικές και τα κεφάλαια που προέρχονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς πολλές αλλά κυρίως ισχυρές χώρες στον τομέα αυτό δραστηριοποιούνται σε μεγάλο βαθμό λόγω αυτών. Μέσα από την ανάδειξη τάσεων και στρατηγικών, καταγράφεται η μετάβαση της μικροχρηματοδότησης από μια εναλλακτική προσέγγιση χρηματοδότησης σε ένα πιο ώριμο και θεσμικά ενσωματωμένο εργαλείο κοινωνικής και οικονομικής παρέμβασης. Αυτό δεν συνέβη από το ένα έτος στο άλλο αλλά αντιθέτως χρειάστηκε μια μακρά περίοδος θεσμικών πρωτοβουλιών, κρίσεων και συλλογικών προσπαθειών για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην ελληνική περίπτωση, η οποία παρουσιάζει χαρακτηριστικά αργοπορημένης ένταξης σε σχέση με άλλες χώρες της Ευρώπης αλλά ταυτόχρονα και δυναμικής εξέλιξης. Η Ελλάδα, λόγω των κοινωνικών και οικονομικών δοκιμασιών της τελευταίας δεκαετίας, προσεγγίζει πλέον τη μικροχρηματοδότηση ως μέσο ένα νέο και καινοτόμο εργαλείο ενίσχυσης της μικρής επιχειρηματικότητας, υποστήριξης ευάλωτων ομάδων και στήριξης σημαντικών πρωτοβουλιών. Μέσα από την μελέτη των εξελίξεων, αναδεικνύεται η προσπάθεια διαμόρφωσης ενός παράλληλου χρηματοδοτικού εργαλείου με ξεχωριστά χαρακτηριστικά, που όμως χρειάζεται και με σημαντική αποστάσεις σε σχέση με τις ευρωπαϊκές πρακτικές. Η εργασία αυτή επιχειρεί να ερμηνεύσει αυτή την διαγεγραμμένη πορεία, να αναγνωρίσει τα ορόσημα και τις δυνατότητες του θεσμού στην Ευρώπη και την Ελλάδα, και να αναδείξει τον ρόλο του σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται. Στο επίκεντρο τίθενται όχι μόνο η χρηματοδότηση καθαυτή, αλλά και οι αξίες που τη συνοδεύουν όπως η συμμετοχή, η κοινωνική δικαιοσύνη και η ισότιμη ανάπτυξη. Με το πέρας της εργασίας θα έχει ολοκληρωθεί μία συγκεντρωμένη καταγραφή των πολιτικών και ορόσημων του θεσμού των μικροχρηματοδοτήσεων στην Ευρώπη αλλά και το πως άλλαξαν μέσα στα χρόνια. Όντας η μοναδική μελέτη μέχρι στιγμής πάνω στο συγκεκριμένο αντικείμενο, θα συμβάλει στην χαρτογράφηση του νέου αυτού θεσμού και την κατανόηση της δυναμικής του.