Εξαναγκαστική μετανάστευση στην Ελλάδα : στατιστική και κοινωνιολογική προσέγγιση

Abstract

Η μετανάστευση, είτε υπό τη μορφή της βίαιης, προσφυγικής, μετανάστευσης είτε υπό τη μορφή της «οικονομικής» ήταν πάντοτε, και είναι ιδιαίτερα σήμερα, ένα περίπλοκο κοινωνικό φαινόμενο Η λέξη «πρόσφυγας» χρησιμοποιείται συχνά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τους πολιτικούς και το ευρύ κοινό για να περιγράψει όλους εκείνους που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν το συνήθη τόπο διαμονής τους. Κανονικά, όταν η λέξη χρησιμοποιείται τόσο γενικά, δεν καταβάλλονται ιδιαιτέρες προσπάθειες για τη διάκριση μεταξύ αυτών που υποχρεώθηκαν να εγκαταλείψουν τη χωρά τους και εκείνων που εκτοπίστηκαν από τη χώρα τους. Ούτε δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στους λογούς που οδήγησαν στη φυγή. Στην παρούσα εργασία γίνεται παρουσίαση του γενικού πλαισίου αρχικά της μετανάστευσης και έπειτα επικεντρώνεται το ενδιαφέρον στην Εξαναγκαστική Μετανάστευση, η οποία περιλαμβάνει δυο κατηγορίες ατόμων: Αιτούντες Άσυλο και Πρόσφυγες. Επιπλέον αναλύεται η δεδομένη κατάσταση των ατόμων αυτών, το νομικό πλαίσιο στο οποίο εντάσσονται, οι πολιτικές που χρησιμοποιούν τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα. Στην συνέχεια επιχειρείται μια στατιστική προσέγγιση του προβλήματος των προσφύγων μέσω επεξεργασμένων δεδομένων για τους κυριότερους παράγοντες της προσαρμογής των προσφύγων στη χώρα τελικής εγκατάστασης. Η μεθοδολογία που ακολουθείται είναι η παλινδρόμηση, η οποία εκτελέστηκε με stepwise, δηλαδή δείκτες που εισάγονται με καθοδική σειρά σημαντικότητας, ελέγχοντας για επιδράσεις όλων των άλλων. Επιπλέον, επιλέχθηκε η μέθοδος ελαχιστοποίησης της διακύμανσης των καταλοίπων. Τέλος, σημαντικό κομμάτι της εργασίας ήταν η στατιστική επεξεργασία των αριθμητικών στοιχειών της Απογραφής 2001 και άλλων μετέπειτα ετών, στα πλαίσια της οποίας γίνεται απεικόνιση μέσω γραφημάτων και πινάκων.