Η αξία των βιοδεικτών και των γενετικών διαγνωστικών εξετάσεων στη διαχείριση της θεραπείας των ασθενών και στην αποτελεσματική χρήση των πόρων του συστήματος

Abstract

Στην συγκεκριμένη ανάλυση θα γίνει μια περιγραφή των απαραίτητων ιδιοτήτων που θα πρέπει να έχει ένας βιοδείκτης ώστε να είναι κλινικά αποτελεσματικός και οικονομικά χρήσιμος. Ένας τρόπος να προσδιορίσουμε, προσεγγιστικά, την οικονομική χρησιμότητα ενός βιοδείκτη είναι η άμεση συνεισφορά στην ποιότητα και στο χρόνο ζωής των ασθενών. Για να εκτιμηθεί η ωφέλεια θα πρέπει να μπορούν να αξιολογηθούν οι διάφορες θεραπευτικές επιλογές, στα διάφορα στάδια του καρκίνου, η διάρκεια αγωγής, η διάρκεια παραμονής σε κλινική, η ποσότητα και το κόστος των διαφόρων φαρμάκων/εξετάσεων. Η αξιολόγηση και η μοντελοποίηση των δεδομένων αυτών και η ακριβής εκτίμηση της κλινικής αποτελεσματικότητας και του κόστους-ωφέλειας, λόγο και της φύσης και της φάσης στην οποία βρίσκεται αυτό το επιστημονικό πεδίο μπορεί να γίνει μόνο προσεγγιστικά και περιλαμβάνει σημαντικές προκλήσεις. Η αξιολόγηση και η μοντελοποίηση των παραπάνω δεδομένων θα βοηθήσει στην καλύτερη διανομή των πόρων προς πιο συγκεκριμένες κατευθύνσεις. Ενδεικτικά αναφέρουμε την πρόσφατη έγκριση του δείκτη PD-L1 για την θεραπεία προχωρημένου μη-πλακώδη καρκίνου του πνεύμονα και την χρήση του από το σύστημα υγείας στη Νορβηγία σαν ρυθμιστικό παράγοντα προτεραιότητας. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στις ηθικές προεκτάσεις ειδικά όσον αφορά τη χρηματοδότηση της θεραπευτικής αγωγής στηριζόμενοι στην χρήση των βιοδεικτών. Ένα ποσοστό μόνο των ασθενών που θα λάβει αγωγή θα ανταποκριθεί θετικά. Το κόστος των φαρμάκων είναι υψηλό. Οι ομάδες που θα λάβουν χρηματοδότηση δεν έχουν τα ίδια χαρακτηριστικά, εισοδηματικά και ασφαλιστικά. Σημαντικό ρόλο διαδραματίζουν στην ανταπόκριση και στην εξέλιξη της ασθένειας και εξωγενείς παράγοντες, οικογενειακό ιστορικό, εργασιακό περιβάλλον, διατροφή και γενικότερο lifestyle (π.χ. κάπνισμα). Η προσέγγιση των μεγάλων δεδομένων (Big Data) και της πρόληψης θα αποτελούσαν υποστηρικτικό παράγοντα στην καλύτερη εφαρμογή της εξατομικευμένης ιατρικής. Η χρήση και η διαχείριση αυτών των δεδομένων μπορεί να αποβεί ιδιαίτερα χρήσιμη και αποτελεσματική.