Διαχρονική μεταβολή επιβίωσης παρουσία συγχυτικών παραγόντων : στατιστικές μέθοδοι και εφαρμογή τους στον προχωρημένο καρκίνο του μαστού

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση και η παρουσίαση της στατιστικής μεθοδολογίας για την περιγραφή της εξέλιξης της επιβίωσης, σε νοσήματα, τα οποία χρήζουν διαφορετικής διαχρονικής αντιμετώπισης και χορήγησης θεραπευτικής αγωγής. Παρουσιάζονται οι μέθοδοι της Μετανάλυσης, με Ανάλυση Επιβίωσης, καθώς και με τα Περιθώρια Δομικά Μοντέλα, τα οποία αποτελούν μια μέθοδο αιτιακής συμπερασματολογίας. Στη συνέχεια έγινε προσπάθεια να χρησιμοποιηθούν οι ανωτέρω στατιστικές μέθοδοι σε πραγματικά δεδομένα ασθενών με Προχωρημένο Καρκίνο του Μαστού που συλλέχθηκαν από την Ελληνική Συνεργαζόμενη Ογκολογική Ομάδα μέσα από τις σχετικές Κλινικές Δοκιμές Φάσης ΙΙ και Φάσης ΙΙΙ που διεξήχθησαν στην Ελλάδα από το 1990 έως και σήμερα. Για την εν λόγω νόσο του Καρκίνου, δίδεται ένα θεωρητικό πλαίσιο με σκοπό την καλύτερη κατανόηση της νόσου. Κύριο ερώτημά μας αποτέλεσε η αναζήτηση κάποιας μορφής εξέλιξης του χρόνου επιβίωσης -ομοίως και για το χρόνο υποτροπής (ttp)- των ασθενών με Προχωρημένο Καρκίνο του Μαστού κατά την τελευταία δεκαετία, παρουσία συγχυτικών παραγόντων. Διερευνήθηκε επίσης η επίδραση του τύπου κλινικής Δοκιμής (τυχαιοποιημένης έναντι μη τυχαιοποιημένης) πάνω στους χρόνους επιβίωσης και υποτροπής και ελέγχθηκε η ύπαρξη Eτερογένειας στα δεδομένα μας, χρησιμοποιώντας το στατιστικό πρόγραμμα RevMan. Από τις παραπάνω διαδικασίες καταλήξαμε στο ότι υπάρχει διαχρονικά μια αύξηση του χρόνου επιβίωσης -ομοίως και για το χρόνο υποτροπής (ttp)- των ασθενών με Προχωρημένο Καρκίνο του Μαστού κατά την τελευταία δεκαπενταετία, το οποίο γίνεται εμφανές χρησιμοποιώντας γι’ αυτό και μεταβλητές όπως «χρόνος έναρξης χημειοθεραπείας» ή «εξάμηνο έναρξης χημειοθεραπείας» (ανεξάρτητα από τη μελέτη στην οποία πήραν μέρος). Τελικά η επίδραση της Τυχαιοποίησης βρέθηκε σημαντική παρουσία των άλλων προγνωστικών παραγόντων στο μοντέλο του Cox, ενώ η έλλειψη Ετερογένειας στις σημαντικές μεταβλητές των μοντέλων μας, μας επέτρεψε τη χρήση μεθόδων Ανάλυσης Επιβίωσης για την εκτίμηση της επίδρασης προγνωστικών παραγόντων.