Χρηματοοικονομική κρίση και τραπεζικές χρηματοδοτήσεις

Abstract

Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα μετά από μία οκταετή περίοδο ανάπτυξης, υψηλής κερδοφορίας και πιστωτικής επέκτασης εισήλθε από το 2009 και μετά σε μία περίοδο έντονης πιστωτικής συρρίκνωσης, έλλειψης ρευστότητας, υψηλών επισφαλών απαιτήσεων, αρνητικής κερδοφορίας και κεφαλαιακών πιέσεων. Η κατάσταση αυτή οφείλεται πρώτον στη παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 η οποία περιόρισε τη χρηματοδότηση των πιστωτικών ιδρυμάτων και επιβάρυνε τους κρατικούς προϋπολογισμούς, και δεύτερον στη ελληνική κρίση χρέους που ακολούθησε η οποία οδήγησε την Ελληνική οικονομία στην ύφεση και το εγχώριο τραπεζικό σύστημα εκτός της διατραπεζικής αγοράς. Κύριος στόχος της εργασίας αυτής είναι η εξέταση της μεταβολής του όγκου των υφιστάμενων στεγαστικών και επιχειρηματικών τραπεζικών δανείων από το 2009 και έπειτα, και ιδιαίτερα μετά την είσοδο της Ελλάδας στο Μηχανισμό Δημοσιονομικής Σταθερότητας. Στη συνέχεια, για το ίδιο χρονικό διάστημα, ερευνάται και αναλύεται η μεταβολή του μέσου επιτοκίου των υφιστάμενων στεγαστικών και των επιχειρηματικών πιστώσεων στην Ελλάδα σε σχέση με τον όγκο των υφιστάμενων χρηματοδοτήσεων, τη ποσότητα των υφιστάμενων τραπεζικών καταθέσεων, το μέσο επιτόκιο των τραπεζικών καταθέσεων και το παρεμβατικό επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι από τα μέσα του 2009 τα τραπεζικά ιδρύματα στην Ελλάδα μετέβαλλαν τη πιστωτική πολιτική τους, αυστηροποίησαν τα κριτήρια πιστοδοτήσεων, προχώρησαν σε μια γενική απομόχλευση και άλλαξαν την τιμολογιακή πολιτική τους. Τα δεδομένα καταδεικνύουν μία ήπια μείωση των στεγαστικών και μακροπρόθεσμων επιχειρηματικών δανείων και μία εντονότερη συρρίκνωση των βραχυπρόθεσμων επιχειρηματικών χορηγήσεων. Τα αποτελέσματα δείχνουν ακόμη τη προσπάθεια των τραπεζών να μεταφέρουν το υψηλό κόστος άντλησης ρευστότητας στα επιχειρηματικά κυρίως δάνεια καθώς και την έλλειψη αποτελεσματικότητας των προσπαθειών της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για μείωση του κόστους δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων και τόνωση της οικονομίας.