Οι οικονομικές σχέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου: Αξιολόγηση και προοπτικές εμβάθυνσης της συνεργασίας

Abstract

Αμέσως μετά τη σύσταση του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (ΣΣΚ) από τη Σαουδική Αραβία, το Κουβέιτ, το Μπαχρέιν, το Κατάρ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και το Ομάν, το 1981, αναδύθηκε η ανάγκη εγκαθίδρυσης στενών σχέσεων και σύναψης Συμφωνίας Ελεύθερων Συναλλαγών (ΣΕΕ) με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), προκειμένου για την πιο αποτελεσματική εξυπηρέτηση των αμοιβαίων οικονομικών και στρατηγικών τους συμφερόντων. Προς την κατεύθυνση αυτή, το 1988 συνήφθη Συμφωνία Συνεργασίας και το 1990 άρχισαν διαπραγματεύσεις για τη σύναψη ΣΕΕ. Ωστόσο, έκτοτε οι διαπραγματεύσεις για τη ΣΕΕ δεν έχουν ολοκληρωθεί, ενώ και τα αποτελέσματα της Συμφωνίας Συνεργασίας δεν ήταν αυτά που αναμένονταν από τα δύο μέρη, λόγω των εμποδίων στις σχέσεις ΕΕ-ΣΣΚ που κυμαίνονται από τις διαρθρωτικές ανεπάρκειες των συνασπισμών και τα πολιτικά αιτήματα περί δημοκρατικών μεταρρυθμίσεων και ανθρωπίνων δικαιωμάτων που προβάλλονται από την ΕΕ ως τις ανισορροπίες που δημιουργούνται από την κρίση χρέους της Ευρωζώνης και τα γεγονότα της Αραβικής Άνοιξης. Είναι γεγονός, ωστόσο, παρά τις όποιες αγκυλώσεις στην εμβάθυνση των σχέσεων των δύο συνασπισμών, ότι η συνεργασία ΕΕ-ΣΣΚ έχει εξελιχθεί από μια αδύναμη οικονομική σχέση σε μία εκτεταμένη διαπεριφερειακή συνεργασία σε διάφορους τομείς για την εξυπηρέτηση των καθιερωμένων οικονομικών, πολιτικών και στρατηγικών τους συμφερόντων. Με σκοπό την εκ νέου δρομολόγηση των σχέσεων ΕΕ-ΣΣΚ σε νέα, ισχυρότερη βάση, είναι σημαντικό να προσδιοριστούν το πρόβλημα και οι επιπτώσεις του. Προκειμένου να ξεπεραστεί η όποια παράλυση στη σχέση ΕΕ-ΣΣΚ για την εμβάθυνση της μεταξύ τους συνεργασίας, απαιτείται η λήψη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης σε πολυτομεακό επίπεδο σε θέματα τόσο υψηλής όσο και χαμηλής πολιτικής, μέσω της ενίσχυσης του πολιτικού διαλόγου. Ο χρόνος μπορεί να έχει ωριμάσει για μια ποιοτικά διαφορετική αμοιβαία δέσμευση μεταξύ της ΕΕ και του ΣΣΚ.